UPSC प्रत्येक उमेदवाराची अत्यंत कठोर परीक्षा घेते. आयएएस होण्याचे प्रशिक्षण तयारीच्या टप्प्यापासूनच सुरू होते. परीक्षेत उत्तीर्ण झालेल्या प्रत्येक टॉपरची कहाणी प्रेरणादायी आहे. अशीच एक कथा दिल्ली संत नगरच्या राघवेंद्रची आहे, जो कधी इंटरनेटवर उपलब्ध असलेल्या अभ्यास साहित्यातून तर कधी मित्राकडून नोट्स मागवून तयार करतो. पण अखेरीस 340 रँक मिळवून आपले स्वप्न पूर्ण केले.
पहिल्याच प्रयत्नात २ गुण हुकले
राघवेंद्र शर्मा हे दिल्लीचे रहिवासी असून काही दिवसांपूर्वी ते २४ वर्षांचे झाले आहेत. त्याचे वडील बुरारी येथेच केमिस्टचे दुकान चालवतात. त्यांनी आपले शालेय शिक्षण दिल्लीच्या सरकारी शाळेतून केले आणि दिल्ली विद्यापीठातून पदवीचे शिक्षण पूर्ण केले. पदवीनंतर त्यांनी यूपीएससीची तयारी करण्याचा निर्णय घेतला. 2019 पासून तयारी सुरू केली आणि पहिल्याच प्रयत्नात मुलाखत फेरी गाठली. मात्र, अंतिम गुणवत्तेत 2 गुण हुकले. यानंतर, दुस-या प्रयत्नात राघवेंद्रने सर्व प्रयत्न केले आणि UPSC मध्ये अखिल भारतीय 340 क्रमांक मिळवला.
तयारीमध्ये काय अडचणी आल्या?
राघवेंद्र यांनी सांगितले की, त्यांनी जीएसच्या तयारीसाठी कोणतेही प्रशिक्षण घेतले नाही. UPSC कोचिंग खूप महाग आहे, त्यामुळे फक्त पर्यायी विषयाचे प्रशिक्षण देणे आणि GS च्या तयारीसाठी तुमच्या मित्राकडून नोट्स मागवणे हे काम होते. सोशल मीडियावर एक गट तयार करून इतर इच्छुकांसह नोट्स सामायिक करा. पहिल्या प्रयत्नात त्याला यशाची चव चाखता आली नाही, मात्र दुसऱ्या प्रयत्नात त्याने पूर्ण ताकद पणाला लावली.
पराभवाची निराशा बाजूला ठेवा
पहिल्याच प्रयत्नात राघवेंद्र दुसऱ्या क्रमांकावर गेला. अंतिम निकाल लागल्यानंतर पुढील प्रिलिम्स परीक्षा अवघ्या 14 दिवसांवर होती. पहिल्याच प्रयत्नात आम्ही यशस्वी होऊ याची खात्री होती पण चुकलो. वर्षभराची मेहनत व्यर्थ गेली आणि मग नव्याने तयारी केली. राघवेंद्रला समजले की आता निराश होण्याची वेळ नाही. पुढील प्रिलिम्स परीक्षा फक्त 2 आठवड्यांनंतर आहे. अशा परिस्थितीत त्याने निराशा बाजूला ठेवली आणि मग त्याने जे केले त्याचे फळ जगासमोर आहे.
मुलाखतीत कोणते प्रश्न विचारले गेले
यूपीएससीच्या मुलाखतींमध्ये मोठे अवघड प्रश्न विचारले जातात हे आपल्याला आधीच माहीत आहे. मुलाखतीत टॉपर्सना कोणते प्रश्न विचारण्यात आले आणि त्यांनी त्यांची उत्तरे कशी दिली हे जाणून घेण्यासाठीही बहुतांश इच्छुक उत्सुक आहेत. राघवेंद्र यांनी सांगितले की त्यांना मुलाखतीत परिस्थितीवर आधारित प्रश्न विचारण्यात आले जेणेकरून मनाची उपस्थिती तपासता येईल. रात्री प्रवास करताना तो एखाद्या अनोळखी, निर्जन स्थानकावर उतरला आणि ट्रेन चुकली तर काय करणार असा प्रश्न त्याला विचारण्यात आला. याशिवाय त्यांना वर्तमान बातम्यांशी संबंधित प्रश्नही विचारण्यात आले, ज्याची त्यांनी सामाजिक आणि राजकीयदृष्ट्या समतोल राखत उत्तरे दिली.