MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 22 July 2022
भारताचे 15 वे राष्ट्रपती
द्रौपदी मुर्मू भारताच्या १५व्या राष्ट्रपती बनणार आहेत. विद्यमान राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांच्यानंतर त्या भारताच्या पहिल्या आदिवासी महिला राष्ट्रपती असतील. तिसर्‍या फेरीच्या मतदानानंतर त्या विरोधी उमेदवारापेक्षा मोठ्या फरकाने आघाडीवर होत्या.
द्रौपदी मुर्मू यांनी 15 व्या राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत विरोधी उमेदवार यशवंत सिन्हा यांचा पराभव करत 5,77,777 मतांनी विजय मिळवला आहे. सूत्रांनुसार सुमारे १७ खासदारांनी राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत द्रौपदी मुर्मूच्या बाजूने क्रॉस व्होट केले.
भाजपच्या नेतृत्वाखालील एनडीए युतीने शिवसेना आणि नवीन पटनायक यांच्या बीजेडीसह इतर अनेक पक्षांसह त्यांच्या उमेदवारीला पाठिंबा दिल्याने सुरुवातीपासूनच मते मुर्मू यांच्या बाजूने होती.
संसदेच्या दोन्ही सभागृहांचे निर्वाचित सदस्य आणि दिल्ली आणि पाँडिचेरी या केंद्रशासित प्रदेशांच्या विधानसभांचे निवडून आलेले सदस्य असलेल्या इलेक्टोरल कॉलेजच्या सदस्यांद्वारे राष्ट्रपतीची निवड केली जाते.
द्रौपदी मुर्मू भारतीय राष्ट्रपती पदावर विराजमान होणारी अनुसूचित जमाती समाजातील पहिली व्यक्ती आहे.
त्यांचा जन्म 20 जून 1958 रोजी ओडिशातील मयूरभंज जिल्ह्यातील उपरबेडा गावात एका संथाली आदिवासी कुटुंबात झाला.
1997 मध्ये राजकारणात येण्यापूर्वी त्यांनी शाळेतील शिक्षिका म्हणून सुरुवात केली. त्यांनी रायरंगपूर येथील अरबिंदो इंटिग्रल एज्युकेशन अँड रिसर्च इन्स्टिट्यूटमध्ये सहाय्यक प्राध्यापक म्हणून काम केले.
2015 ते 2021 पर्यंत त्यांनी झारखंडच्या 9व्या राज्यपाल म्हणून काम केले.
त्या भारताच्या पहिल्या महिला आदिवासी राज्यपाल आणि भारतीय राज्याच्या राज्यपाल म्हणून नियुक्त झालेल्या ओडिशातील पहिल्या महिला आदिवासी नेत्या ठरल्या.
फोर्ब्सची रिअल-टाइम अब्जाधीशांची यादी
21 जुलै 2022 पर्यंत फोर्ब्सच्या रिअल-टाइम अब्जाधीशांच्या यादीत Microsoft सह-संस्थापक बिल गेट्स यांना $116.4 अब्ज संपत्तीसह मागे टाकत भारताचे गौतम अदानी जगातील चौथे सर्वात श्रीमंत व्यक्ती बनले आहेत.
अदानी समूहाचे अध्यक्ष गौतम अदानी आता एलोन मस्क, बर्नार्ड अर्नॉल्ट आणि कुटुंब आणि जेफ बेझोस यांच्या मागे आहेत. इलॉन मस्क फोर्ब्सच्या रिअल-टाइम अब्जाधीशांच्या यादीत $235.8 अब्ज संपत्तीसह अव्वल स्थानावर आहेत, त्यानंतर बर्नार्ड अर्नॉल्ट आणि कुटुंब $158.0 अब्ज आणि जेफ बेझोस $148.4 अब्ज संपत्तीसह आहे.
फोर्ब्सच्या रिअल-टाइम अब्जाधीशांच्या यादीत 104.6 अब्ज डॉलर्सच्या संपत्तीसह बिल गेट्स पाचव्या स्थानावर आहेत, त्यानंतर लॅरी एलिसन $99.7 अब्ज डॉलर्सच्या संपत्तीसह आणि वॉरेन बफे $99.4 अब्ज डॉलर्सच्या संपत्तीसह 7व्या स्थानावर आहेत. भारतातील दुसरे सर्वात श्रीमंत व्यक्ती मुकेश अंबानी, $90.1 अब्ज संपत्तीसह फोर्ब्सच्या रिअल-टाइम अब्जाधीशांच्या यादीत 10व्या स्थानावर आहेत.
इंडिया इनोव्हेशन इंडेक्स 2022
नीती आयोगाच्या इंडिया इनोव्हेशन इंडेक्स 2022 मध्ये कर्नाटकने प्रमुख राज्यांमध्ये अव्वल स्थान पटकावले आहे, तर चंदीगड शहर-राज्यांमध्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये मणिपूरने ईशान्य आणि डोंगराळ राज्यांमध्ये अव्वल स्थान पटकावले आहे.
इंडिया इनोव्हेशन इंडेक्स २०२२ ची तिसरी आवृत्ती नीति आयोगाचे उपाध्यक्ष सुमन बेरी यांनी २१ जुलै २०२२ रोजी नीती आयोगाचे सदस्य डॉ. व्ही.के. सारस्वत, वरिष्ठ सल्लागार नीरज सिन्हा आणि नीती आयोगाचे सीईओ परमेश्वरन अय्यर आणि स्पर्धात्मकता संस्थेचे अध्यक्ष डॉ. अमित कपूर यांच्या उपस्थितीत जारी केली .
इंडिया इनोव्हेशन इंडेक्स NITI आयोग आणि स्पर्धात्मकता संस्थेने तयार केला आहे.
देशाच्या इनोव्हेशन इकोसिस्टमचे मूल्यमापन आणि विकास करण्यासाठी हे एक सर्वसमावेशक साधन आहे.
निर्देशांक राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांना त्यांच्यातील निरोगी स्पर्धेला प्रोत्साहन देण्यासाठी त्यांच्या नावीन्यपूर्ण कामगिरीवर क्रमवारी लावतो.
निर्देशांकातील निर्देशकांची संख्या 36 वरून 66 पर्यंत वाढली आहे आणि आता ते 16 उप-स्तंभ आणि 7 प्रमुख स्तंभांमध्ये वितरीत केले गेले आहेत.
भारताने नामिबियासोबत चित्ता पुन्हा आणण्यासाठी करार केला
भारत आणि नामिबिया यांच्यातील सामंजस्य कराराचे उद्दिष्ट सुमारे सात दशकांनंतर चित्त्यांना देशात परत आणण्याचे आहे. पहिले आठ चित्ते १५ ऑगस्टपर्यंत मध्य प्रदेशच्या कुनो नॅशनल पार्कमध्ये येण्याची अपेक्षा आहे. स्वतंत्रपणे, भारताला दक्षिण आफ्रिकेतून १२ चित्ते मिळण्याची अपेक्षा आहे; परिस्थितीची माहिती असलेल्या अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार मसुदा करारावर आधीच स्वाक्षरी करण्यात आली आहे आणि अंतिम करार होणार आहे.
पर्यावरण मंत्रालयाच्या निवेदनानुसार, सीटीपीचे प्राथमिक उद्दिष्ट हे देशातील प्राण्यांची निरोगी मेटा-लोकसंख्या तयार करणे आहे जे त्याला सर्वोच्च शिकारी म्हणून त्याची कार्यात्मक भूमिका पार पाडण्यास सक्षम करेल आणि त्याच्या ऐतिहासिक क्षेत्रात पसरण्यासाठी जागा तयार करेल.
1952 मध्ये छत्तीसगडमध्ये शेवटच्या ज्ञात चित्ताची शिकार केल्यानंतर 69 वर्षांनंतर, हा प्राणी पुन्हा भारताच्या जंगलात प्रवेश करेल.
चित्ता ट्रान्सलोकेशन प्रोजेक्ट (CTP), केंद्रीय पर्यावरण मंत्रालयाचा उपक्रम, राष्ट्रीय व्याघ्र संवर्धन प्राधिकरण (NTCA) द्वारे देखरेख केली जात आहे.
प्राण्यांना जंगलात सोडण्यापूर्वी, CTP चा भाग म्हणून कुनो येथील पिंजऱ्यात त्यांची प्रजनन करण्याचा मंत्रालयाचा मानस आहे.
श्रीलंका: रानिल विक्रमसिंघे 9वे राष्ट्राध्यक्ष म्हणून निवडून आले
श्रीलंकेचे ज्येष्ठ राजकारणी आणि सहा वेळा पंतप्रधान राहिलेले रानिल विक्रमसिंघे यांची संसदेने राष्ट्राचे 9 वे अध्यक्ष म्हणून निवड केली आहे. 225 सदस्यांच्या संसदेतील राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत त्यांना 134 मते मिळाली. 73 वर्षीय विक्रमसिंघे माजी राष्ट्रपती गोटाबाया राजपक्षे यांचा उर्वरित कार्यकाळ 2024 मध्ये संपणार आहेत.
विक्रमसिंघे हे गोटाबाया राजपक्षे यांची जागा घेतील ज्यांनी देशातून पलायन केले आणि 10 दिवसांपूर्वी देशाच्या सर्वात वाईट आर्थिक संकटावर लोकांच्या संतापाचा स्फोट झाल्यानंतर राजीनामा दिला.
