MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 26 August 2022
माजी जर्मन चान्सलर अँजेला मर्केल यांना 2022 चा UNESCO शांतता पुरस्कार
माजी जर्मन चान्सलर अँजेला मर्केल यांना ‘निर्वासितांचे स्वागत करण्याच्या प्रयत्नांबद्दल’ युनेस्को शांतता पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. युनायटेड नेशन्स एज्युकेशनल, सायंटिफिक अँड कल्चरल ऑर्गनायझेशन (UNESCO) च्या वेबसाइटनुसार, मर्केल यांना 2015 मध्ये 1.2 दशलक्षाहून अधिक निर्वासितांचे स्वागत करण्याच्या धाडसी निर्णयासाठी 2022 फेलिक्स हौफाउट-बॉयनी-युनेस्को शांतता पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.
2015 मध्ये, युरोपने शरणार्थी आणि आश्रय साधकांसह आजूबाजूच्या प्रदेशातून युद्ध आणि संघर्ष क्षेत्रांमधून खंडात प्रवास करणाऱ्या स्थलांतरित संकटाचा साक्षीदार होता. सीरियन गृहयुद्ध आणि अफगाणिस्तान आणि इराकमधील युद्धानंतर युरोपियन देशांमध्ये आश्रय मिळवणाऱ्या नागरी निर्वासितांसह स्थलांतरित संकट सुरू झाले. या संकटाच्या शिखरावर असताना तत्कालीन जर्मन चान्सलर अँजेला मर्केल यांनी देशातील सुमारे 1.2 दशलक्ष निर्वासितांना स्वीकारण्यासाठी जर्मनीचे दरवाजे उघडले.
युनेस्को शांतता पुरस्काराची स्थापना 1989 मध्ये संयुक्त राष्ट्रांच्या सनद आणि युनेस्कोच्या घटनेनुसार करण्यात आली. हा पुरस्कार एखाद्या व्यक्तीला, एखाद्या संस्थेला किंवा खाजगी किंवा सरकारी संस्थेला “प्रोन्नती, अभ्यास, सुरक्षितता किंवा शांतता राखण्यासाठी” महत्त्वपूर्ण योगदान दिल्याबद्दल दिला जातो.
या पारितोषिकात सुवर्णपदक आणि शांतता डिप्लोमासह USD 150,000 चा धनादेश यांचा समावेश आहे. युनेस्को शांतता पुरस्कार मिळालेल्या काही नामवंत व्यक्तींमध्ये दक्षिण आफ्रिकेचे राष्ट्राध्यक्ष नेल्सन मंडेला, अमेरिकेचे 39 वे राष्ट्राध्यक्ष जिमी कार्टर, फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष फ्रँकोइस ओलांद आणि बांगलादेशचे पंतप्रधान मंत्री शेख हसीना आदी यांचा समावेश आहे.
SCO संरक्षण मंत्र्यांची बैठक 2022
केंद्रीय संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह ताश्कंद, उझबेकिस्तान येथे शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (SCO) च्या संरक्षण मंत्र्यांच्या बैठकीत उपस्थित होते. रशिया-युक्रेन परिस्थितीमुळे बदलत्या भू-राजकीय गतिशीलतेसह सदस्य देशांसमोरील प्रादेशिक सुरक्षा आव्हानांवर चर्चा करण्यासाठी SCO संरक्षण मंत्र्यांची परिषद आयोजित करण्यात आली होती.
या बैठकीदरम्यान त्यांनी SCO सदस्य राष्ट्रांना सर्व प्रकारच्या दहशतवादाशी लढा देण्याचे आणि त्यांना नष्ट करण्याचे आवाहन केले. त्यांनी शांततापूर्ण, सुरक्षित आणि स्थिर अफगाणिस्तानसाठी भारताची वचनबद्धता देखील व्यक्त केली आणि संवादाद्वारे राष्ट्रीय सलोख्याचे आवाहन केले.
युक्रेनच्या आसपासच्या मानवतावादी संकटाबद्दल संरक्षणमंत्र्यांनीही चिंता व्यक्त केली. हे संकट सोडवण्यासाठी रशिया आणि युक्रेन यांच्यातील चर्चेला भारत पाठिंबा देतो, असे ते म्हणाले. त्यांनी असेही सांगितले की भारताने यूएन एजन्सी आणि ICRC – रेड क्रॉसच्या आंतरराष्ट्रीय समितीच्या माध्यमातून या क्षेत्राला मानवतावादी पाठिंबा दिला आहे.
चीन, कझाकस्तान, किरगिझस्तान, रशिया आणि ताजिकिस्तान यांच्यातील परस्पर सुरक्षा करार म्हणून 1996 मध्ये शांघाय फाइव्ह म्हणून SCO चा पाया घातला गेला. जून 2001 मध्ये, शांघाय पाच देशांच्या प्रमुखांनी शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (SCO) च्या स्थापनेची घोषणा करण्यासाठी उझबेकिस्तानशी भेट घेतली. सध्या, SCO मध्ये इराणसह 9 सदस्य राष्ट्रे आहेत ज्यांना 21 व्या शिखर परिषदेत पूर्णवेळ सदस्य दर्जा देण्यात आला होता. भारत आणि पाकिस्तान जून 2015 मध्ये SCO मध्ये निरीक्षक म्हणून सामील झाले आणि जून 2017 मध्ये त्यांना पूर्ण सदस्य दर्जा देण्यात आला.
17 वर्षीय पायलट मॅक रदरफोर्डने जगभरात एकट्याने उड्डाण करण्याचा विक्रम केला
17 वर्षीय वैमानिक, मॅक रदरफोर्ड हा बुल्गेरियात उतरल्यानंतर एका लहान विमानातून जगभर एकट्याने उड्डाण करणारा सर्वात तरुण व्यक्ती ठरला, जिथे पाच महिन्यांपूर्वी त्याचा प्रवास सुरू झाला. मॅक रदरफोर्ड, एक बेल्जियन-ब्रिटिश दुहेरी नागरिक, त्याचे कार्य पूर्ण करण्यासाठी आणि दोन गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्डवर दावा करण्यासाठी, बल्गेरियाची राजधानी, सोफियाच्या पश्चिमेकडील हवाई पट्टीवर उतरला. स्वतःहून जगभर उड्डाण करणारी सर्वात तरुण व्यक्ती बनण्याबरोबरच, रदरफोर्ड हा मायक्रोलाइट प्लेनमध्ये जगाला प्रदक्षिणा घालणारा सर्वात तरुण व्यक्ती आहे.
मॅक रदरफोर्डने ब्रिटनच्या ट्रॅव्हिस लुडलो यांच्याकडून वयाचा विक्रम घेतला, जो गेल्या वर्षी जगभर एकट्याने उड्डाण केले तेव्हा 18 वर्षांचा होता. 23 मार्चपासून सुरू झालेला हा प्रवास रदरफोर्डला पाच खंडांतील 52 देशांतून घेऊन गेला.
लिबर्टी मेडल 2022 युक्रेनचे राष्ट्रपती झेलेन्स्की यांना देण्यात येणार
लिबर्टी मेडल 2022 युक्रेनचे राष्ट्राध्यक्ष व्होलोडिमिर झेलेन्स्की यांना या पतनात देण्यात येईल. नॅशनल कॉन्स्टिट्यूशन सेंटरने जाहीर केले आहे की झेलेन्स्की यांना ऑक्टोबरमध्ये एका समारंभात “रशियन जुलूमशाहीचा सामना करताना स्वातंत्र्याचे वीर संरक्षण” म्हणून सन्मानित केले जाईल.
राष्ट्राध्यक्ष झेलेन्स्की यांनी युक्रेनियन लोकांचे रशियन जुलूमशाहीविरुद्ध स्वातंत्र्याच्या रक्षणासाठी धैर्याने नेतृत्व केले आणि त्यांच्या धैर्याने जगभरातील लोकांना उदारमतवादी लोकशाही आणि कायद्याच्या राज्याचे रक्षण करण्यास प्रेरित केले.
मे 2019 पासून राष्ट्राध्यक्ष म्हणून काम केलेले झेलेन्स्की हे रोनाल्ड रेगन फ्रीडम अवॉर्ड आणि जॉन एफ केनेडी प्रोफाईल इन करेज अवॉर्ड तसेच झेक प्रजासत्ताक, लिथुआनिया, पोलंड आणि स्लोव्हाकिया, लॅटव्हियाच्या सरकारांचे सन्मान यांसारखे पुरस्कार प्राप्त करणारे आहेत.
आयुष्मान भारत PM-JAY अंतर्गत ट्रान्सजेंडर्सचा समावेश केला जाईल
भारत सरकारच्या म्हणण्यानुसार, ट्रान्सजेंडर्सना आयुष्मान भारत प्रधान मंत्री जन आरोग्य योजनेच्या (AB PM-JAY) कक्षेत आणले जाईल. आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालय आणि सामाजिक न्याय आणि सक्षमीकरण विभागाच्या अंतर्गत राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरण (NHA) ने आयुष्मान भारत-PMJAY अंतर्गत ट्रान्सजेंडरसाठी समावेशक आणि संमिश्र आरोग्य पॅकेज प्रदान करण्यासाठी सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी केली आहे.
राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरण (NHA) आणि सामाजिक न्याय आणि रोजगार मंत्रालय (MoSJE) यांच्यातील हा सामंजस्य करार देशभरातील ट्रान्सजेंडर व्यक्तींना (नॅशनल पोर्टलद्वारे ट्रान्सजेंडर व्यक्तींसाठी जारी केलेले ट्रान्सजेंडर प्रमाणपत्र धारण केलेले) सर्व आरोग्य सेवा लाभ देईल. MoSJE प्रति ट्रान्सजेंडर लाभार्थी प्रति वर्ष रु.5 लाख विमा संरक्षण देईल.
परिणामी, ट्रान्सजेंडर्स देशभरातील कोणत्याही AB PM-JAY पॅनेलमधील हॉस्पिटलमध्ये उपचार घेण्यास पात्र असतील, जेथे विशिष्ट पॅकेजेस उपलब्ध करून दिली जातील. इतर केंद्र/राज्य प्रायोजित योजनांमधून असे लाभ न मिळालेल्या सर्व ट्रान्सजेंडर्सना ही योजना कव्हर करेल.
