MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 10 July 2022
मारबर्ग व्हायरस काय आहे?
जागतिक आरोग्य संघटनेने 7 जुलै 2022 रोजी पुष्टी केली की घानामध्ये घातक मारबर्ग व्हायरसची दोन संशयित प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत. दोन्ही रुग्ण, आता मरण पावले आहेत, त्यांच्या नमुन्यांच्या प्राथमिक विश्लेषणानुसार मारबर्गसाठी सकारात्मक चाचणी केली गेली. जर याची पुष्टी झाली तर पश्चिम आफ्रिकन देशात अशा प्रकारचे पहिले संक्रमण नोंदवले जाईल.
मारबर्ग हा एक अत्यंत संसर्गजन्य विषाणूजन्य रक्तस्रावी ताप आहे, जो इबोला विषाणू रोगाच्या एकाच कुटुंबातील आहे. डब्ल्यूएचओने म्हटले आहे की संघटना परिस्थितीचे मूल्यांकन करण्यासाठी आणि संभाव्य उद्रेक प्रतिसादाची तयारी करण्यासाठी आरोग्य अधिकाऱ्यांसोबत काम करत आहे.
ही दोन प्रकरणे मारबर्ग विषाणूची प्रकरणे असल्याची पुष्टी झाल्यास, पश्चिम आफ्रिकेत मारबर्ग विषाणू आढळण्याची ही दुसरी वेळ असेल. गुनियाने सप्टेंबर 2021 मध्ये अत्यंत संसर्गजन्य विषाणूच्या पहिल्या प्रकरणाची पुष्टी केली होती, हे प्रकरण आढळून आल्याच्या पाच आठवड्यांनंतर.
नमुने प्रमाणित प्रक्रियेनुसार पुष्टीकरणासाठी जागतिक आरोग्य संघटना (WHO) सहयोग केंद्र सेनेगलमधील इन्स्टिट्यूट पाश्चरकडे पाठविण्यात आले आहेत. हे दोन रुग्ण घानामधील दक्षिण अशांती भागातील आहेत.
या दोघांमध्ये ताप, अतिसार, मळमळ आणि उलट्या यासह मारबर्ग विषाणूची लक्षणे दिसून आली होती. त्यांना अशांती भागातील जिल्हा रुग्णालयात नेण्यात आले.
मारबर्ग विषाणू फळांच्या वटवाघळांच्या माध्यमातून लोकांमध्ये पसरतो. मारबर्ग विषाणूचा संसर्ग मानवाकडून संक्रमित लोकांच्या आणि पृष्ठभागाच्या शरीरातील द्रवांच्या थेट संपर्काद्वारे होतो. विषाणूचा उष्मायन कालावधी दोन ते २१ दिवसांचा असतो.
मारबर्ग विषाणू प्रकरणातील मृत्यू दर 24 टक्के ते 88 टक्के पूर्वीच्या उद्रेकांमध्ये व्हायरसचा ताण आणि केस व्यवस्थापन यावर अवलंबून असतो. गंभीर रक्तस्रावाच्या प्रकरणांमध्ये लक्षणे दिसू लागल्यानंतर 8 ते 9 दिवसांच्या दरम्यान रुग्णांचा मृत्यू झाल्याचे सांगण्यात येते.
अमरनाथ यात्रेत ढगफुटी
ढगफुटीत आतापर्यंत किमान 16 जणांचा मृत्यू झाल्याची पुष्टी झाली असून 40 जण अद्याप बेपत्ता असल्याचे दिसत आहे. पाऊस सुरू असला तरी भूस्खलन नाही आणि बचाव कार्यात कोणतीही अडचण नाही, असे एनडीआरएफचे डीजी अतुल करवाल यांनी सांगितले. या भागात शोध आणि बचावासाठी 100 बचावकर्त्यांसह NDRF च्या चार पथके तैनात आहेत.
8 जुलै रोजी अमरनाथच्या खालच्या पवित्र गुहेच्या वरच्या बाजूस संध्याकाळी 5.30 वाजता ढग फुटल्याची नोंद झाली, ज्यामुळे शेजारच्या गुहेत पाण्याचा प्रचंड विसर्ग झाला, जिथे अनेक यात्रेकरूंचे तंबू होते.
अचानक आलेल्या पुरामुळे अनेक तंबू वाहून गेले असून बचाव यंत्रणांना सतर्क करण्यात आले आहे. नदीत वाहून जाण्यापासून अनेकांची सुटका करण्यात आली. वरच्या भागात मुसळधार पाऊस पडल्यानंतर गुहेच्या वरून आणि बाजूंनी पाणी आले.
आर के गुप्ता यांची उपनिवडणूक आयुक्त म्हणून नियुक्ती
वरिष्ठ नोकरशहा आर के गुप्ता यांची उप निवडणूक आयुक्त म्हणून नियुक्ती करण्यात आली, असे कार्मिक मंत्रालयाने जारी केलेल्या आदेशात म्हटले आहे. तो टी श्रीकांतच्या जागी येतो. गुप्ता, केंद्रीय सचिवालय सेवा (CSS) अधिकारी, पुढील वर्षी 28 फेब्रुवारीपर्यंत उपनिवडणूक आयुक्त (सहसचिव स्तर) म्हणून काम करतील, त्यांच्या सेवानिवृत्तीच्या तारखेपर्यंत.
दिल्ली 2023 मध्ये भारतातील सर्वात मोठा शॉपिंग फेस्टिव्हल आयोजित करेल
पुढील वर्षी 28 जानेवारी ते 26 फेब्रुवारी या कालावधीत दिल्ली सरकार-समर्थित खरेदी महोत्सवाचे आयोजन करेल, अशी घोषणा मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल यांनी केली. या फेस्टिव्हलमध्ये मनोरंजन, फूड वॉक यासाठी 200 मैफिली असतील आणि उत्पादनांवर भरघोस सूटही दिली जाईल. हा भारतातील आतापर्यंतचा सर्वात मोठा शॉपिंग फेस्टिव्हल असेल.
या वर्षी मार्चमध्ये उपमुख्यमंत्री मनीष सिसोदिया यांनी सादर केलेल्या रोजगार बजेट 2022-23 मध्ये दिल्ली शॉपिंग फेस्टिव्हल हा एक महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प होता.
महोत्सवादरम्यान, ग्राहकांना उत्पादनांवर भरघोस सवलत दिली जाईल आणि महोत्सवाचा दर्जा उच्च ठेवण्यासाठी पुरस्कारही दिले जातील.
अध्यात्म, गेमिंग, वेलनेस आणि टेक्नॉलॉजी या विषयांवर प्रदर्शने असतील. उत्सवादरम्यान 30 दिवस दिल्ली नववधूप्रमाणे सजली जाईल.
सर्व प्रमुख बाजारपेठा आणि मॉल्स सजवले जातील. हे लोकांना एक अतुलनीय खरेदी अनुभव देईल.
NITI आयोगाचे माजी CEO अमिताभ कांत नवीन G-20 शेर्पा म्हणून काम पाहतील
निती आयोगाचे माजी सीईओ अमिताभ कांत जी-20 शेर्पा यांची भूमिका घेतील. केंद्रीय मंत्री पीयूष गोयल यांच्या जागी कांत यांची नियुक्ती केली जाणार आहे कारण त्यांनी कामाच्या ताणामुळे राजीनामा देण्याची अपेक्षा आहे. या वर्षाच्या शेवटी भारत G-20 चे अध्यक्षपद भूषवेल. हे अधोरेखित केले पाहिजे की देशाला पूर्ण-वेळ G-20 शेर्पा आवश्यक आहेत, जे गोयल यांच्याकडे आधीच अनेक कॅबिनेट पदे असल्यामुळे ते पुरवण्याची शक्यता नाही.
शेर्पा यांना देशाच्या विविध प्रदेशांमध्ये होणाऱ्या अनेक बैठकांसाठी बराच वेळ द्यावा लागेल कारण भारत या वर्षी G-20 अध्यक्षपद भूषवणार आहे.