MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 1 June 2022
हॉकी जागतिक क्रमवारी 2022
MPSC Current Affairs
भारतीय पुरुष हॉकी संघ FIH जागतिक हॉकी क्रमवारी 2022 मध्ये चौथ्या स्थानावर घसरला आहे. दुसरीकडे, प्रथमच, भारतीय महिला हॉकी संघाने जागतिक क्रमवारीत 6 व्या स्थानावर पोहोचून देशाचा गौरव केला आहे. यासह, संघाने त्यांचे आतापर्यंतचे सर्वोत्तम FIH जागतिक रँकिंग गाठले आहे.
या कामगिरीबद्दल बोलताना, भारतीय महिला हॉकी प्रशिक्षक जेनेके शॉपमन म्हणाल्या की, महिला हॉकीमध्ये सुधारणा आणि वाढ आणि सातत्यपूर्ण स्पर्धक बनण्याचे आमचे ध्येय आहे. हॉकीच्या जागतिक क्रमवारी स्थानातील वाढ हे संघ योग्य मार्गावर असल्याचे निदर्शक आहे.
FIH : जागतिक क्रमवारी, ही फील्ड हॉकीमधील पुरुष आणि महिला राष्ट्रीय संघांसाठी एक क्रमवारी प्रणाली आहे. आंतरराष्ट्रीय हॉकी फेडरेशन (FIH) फील्ड हॉकीची जागतिक प्रशासकीय संस्था आहे, यात सदस्य राष्ट्र संघांच्या खेळाच्या निकालांच्या आधारावर क्रमवारी लावली जाते. हॉकीची जागतिक क्रमवारी 2003 मध्ये सादर करण्यात आली.
सेवा, सुशासन आणि गरीब कल्याण
माननीय पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखाली, भारताने लोककेंद्रित प्रशासनाकडे एक आदर्श बदल पाहिला आहे. सरकारची गेली 8 वर्षे ‘रिफॉर्म, परफॉर्म, ट्रान्सफॉर्म’ या पंतप्रधानांच्या मंत्रावर आधारित आहेत. सर्व क्षेत्रांमध्ये, लाभाच्या शेवटच्या टप्प्यात वितरण सुधारण्यासाठी आणि देशभरातील विकासाचे परिणाम सुधारण्यासाठी ऐतिहासिक धोरणे आणि उपक्रम लागू केले गेले आहेत.
धोरणांमध्ये पायाभूत सुविधा सुधारणे, आरोग्य सुविधा वाढवणे, शेतकऱ्यांचे कल्याण सुनिश्चित करणे आणि उपेक्षितांचे संरक्षण करणे यावर लक्ष केंद्रित केले आहे. पुढे, भारताने तरुणांच्या नेतृत्वाखालील आणि तंत्रज्ञानाच्या नेतृत्वाखालील विकासामध्ये अभूतपूर्व प्रगती पाहिली आहे आणि देशात व्यवसाय करणे सुलभ करण्याच्या उद्देशाने विविध सुधारणा देखील केल्या आहेत.
‘सबका साथ, सबका विकास, सबका विश्वास, सबका प्रयास’ ची घोषणा ही वंचितांचे जीवन सुधारण्याच्या धोरणाचा आधारस्तंभ बनली. पीएम उज्ज्वला योजना, पीएम स्वनिधी योजना, जल जीवन मिशन, स्वच्छ भारत अभियान या सर्व योजना मूलभूत सुविधा पुरवण्यात आणि गरिबांचे जीवनमान सुधारण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरल्या आहेत.
- पीएम जन धन योजनेंतर्गत, 45 कोटींहून अधिक लोकांना औपचारिक बँकिंग क्षेत्रात आणले गेले, ज्यामुळे लाभार्थ्यांना ₹22.6 लाख कोटी रुपयांचे थेट लाभ हस्तांतरण (DBT) सक्षम केले गेले.
- आरोग्यसेवेला आर्थिक वाढीसाठी महत्त्वाचा आधारस्तंभ मानून, सरकारने जगातील सर्वात मोठी विमा संरक्षण योजना- आयुष्मान भारत योजना सुरू केली, ज्यामध्ये 3.26 कोटी नागरिकांनी मोफत वैद्यकीय उपचारांचा लाभ घेतला. परवडणाऱ्या औषधांची उपलब्धता वाढवण्यासाठी देशात ८,७०० हून अधिक जनऔषधी केंद्रे स्थापन करण्यात आली आहेत जी औषधांच्या खर्चात ५०-९०% बचत करतात.
- जागतिक व्यापार मंदावला असताना भारतात एफडीआय वाढला. FY21-22 मधील USD 83 अब्ज ची आतापर्यंतची सर्वोच्च FDI ही देशातील गुंतवणूकदार आणि व्यवसायासाठी अनुकूल धोरणांचा दाखला आहे.
- 3री सर्वात मोठी स्टार्टअप इकोसिस्टम म्हणून, भारताने 100 युनिकॉर्न आणि 70,000 हून अधिक मान्यताप्राप्त स्टार्टअप्सचा उदय पाहिला. देशातील शैक्षणिक सुविधा वाढवून आणि सुधारून भारतातील लोकसंख्याशास्त्रीय लाभांशाचा लाभ घेण्यावरही सरकारने लक्ष केंद्रित केले. दर आठवड्याला एक विद्यापीठ सुरू होत असल्याने आणि दरवर्षी नवीन आयआयटी आणि आयआयएम कार्यान्वित होत असल्याने, देशातील तरुणांना दर्जेदार शिक्षण मिळू लागले आहे.
IBSA ज्युडो ग्रँड प्रिक्स : भारताला पहिले पदक
नूर सुलतान, कझाकस्तानमध्ये, भारताने IBSA ज्युडो ग्रँड प्रिक्समध्ये पहिले पदक मिळवले. भारतीय अंध आणि पॅरा ज्युडो असोसिएशनचा कपिल परमार देशाला पदक मिळवून दिल्याबद्दल कौतुकास पात्र आहे. हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की स्पर्धेत भाग घेतलेल्या 21 पैकी 18 देशांनी पदके जिंकली. इराक, स्वित्झर्लंड आणि भारतासह अनेक देशांनी IBSA ग्रँड प्रिक्समध्ये त्यांचे पहिले पदक मिळवले.
नूर-सुलतानमधील दोन दिवसांच्या थरारक स्पर्धेनंतर, 2022 IBSA ज्युडो ग्रँड प्रिक्स कझाकस्तान समारोप झाला. 21 देशांतील शंभरहून अधिक ज्युडोकांनी सुवर्णपदकांसाठी स्पर्धा केली आणि तुर्कस्तान, इराण, उझबेकिस्तान, रोमानिया, जपान, ब्राझील आणि कझाकस्तान हे सर्व पहिल्या दिवशी पोडियमच्या शीर्षस्थानी पोहोचले.
FY22 मध्ये अमेरिकेने भारताचा सर्वात मोठा व्यापार भागीदार म्हणून चीनला मागे टाकले
युनायटेड स्टेट्सने चीनला मागे टाकून 2021-22 मध्ये भारताचा अव्वल व्यापारी भागीदार बनला, जो दोन्ही देशांमधील मजबूत आर्थिक संबंध दर्शवितो. वाणिज्य मंत्रालयाच्या आकडेवारीनुसार, 2021-22 मध्ये, अमेरिका आणि भारत यांच्यातील द्विपक्षीय व्यापार 2020-21 मध्ये US$ 80.51 अब्जच्या तुलनेत US$ 119.42 अब्ज इतका होता. मागील आर्थिक वर्षातील US$ 51.62 बिलियन वरून US $ 2021-22 मध्ये US मधील निर्यात वाढून US$ 76.11 बिलियन झाली, तर आयात 2020-21 मध्ये US$ 29 बिलियन च्या तुलनेत US$ 43.31 बिलियन झाली.
2021-22 मध्ये, भारताचा चीनसोबतचा द्वि-मार्गी व्यापार 2020-21 मधील $86.4 अब्जच्या तुलनेत $115.42 अब्ज इतका होता, असे डेटा दर्शवितो. चीनची निर्यात 2020-21 मधील $21.18 बिलियन वरून गेल्या आर्थिक वर्षात किरकोळ वाढून $21.25 अब्ज झाली, तर आयात 2020-21 मध्ये $65.21 बिलियन वरून $94.16 अब्ज झाली. व्यापारातील तफावत 2021-22 मध्ये $72.91 अब्ज झाली आहे जी मागील आर्थिक वर्षात $44 अब्ज होती.
2021-22 मध्ये, UAE (USD 72.9 अब्जसह) भारताचा तिसरा सर्वात मोठा व्यापारी भागीदार आहे. त्यापाठोपाठ सौदी अरेबिया (USD 42.85 अब्ज) चौथ्या क्रमांकावर, तर इराक (USD 34.33 अब्ज) सह 5व्या स्थानावर आणि सिंगापूर (USD 30 अब्ज) सहाव्या क्रमांकाचा व्यापारी भागीदार आहे.
मोनॅको F1 ग्रँड प्रिक्स २०२२
रेड बुल रेसिंग ड्रायव्हर सर्जिओ पेरेझ (मेक्सिकन) याने 25 गुणांसह फॉर्म्युला 1 (F1) ग्रँड प्रिक्स (GP) डी मोनाको 2022 जिंकला आहे, जो मोनॅको, युरोप येथे आयोजित केला होता. हा कार्यक्रम 27 मे ते 29 मे 2022 दरम्यान झाला. या विजयासह, सर्जिओ पेरेझ मोनॅको ग्रँड प्रिक्स जिंकणारा पहिला मेक्सिकन आणि 1981 मध्ये गिलेस विलेन्युव्हनंतर जिंकणारा पहिला उत्तर अमेरिकन बनला.
फेरारी रेसिंग ड्रायव्हर कार्लोस सेन्झ ज्युनियर (स्पॅनिश) याने १८ गुणांसह दुसरे स्थान पटकावले. तिसरा क्रमांक बेल्जियन-डच रेसिंग ड्रायव्हर मॅक्स एमिलियन व्हर्स्टॅपेनने घेतला ज्याने रेड बुल रेसिंगसाठी गाडी चालवली.