MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 11 August 2022
पर्सीड उल्कावर्षाव २०२२
11 ते 13 ऑगस्ट 2022 दरम्यान कधीही पर्सीड उल्कावर्षावाची वार्षिक खगोलीय घटना घडण्याची अपेक्षा आहे.
NASA च्या मते, ऑगस्टच्या मध्यात शिखरावर येणारा पर्सीड उल्कावर्षाव हा वर्षातील सर्वोत्तम उल्कावर्षाव मानला जातो ज्याचा वेग 39 किलोमीटर प्रति सेकंद या वेगाने जास्तीत जास्त 100 उल्का प्रति तास आहे.
स्पेस डेब्रिजचे तुकडे, पर्सीड्स, धूमकेतू 109P/Swift-Tuttle पासून उद्भवले. त्यांच्या फायरबॉल्ससाठी मोठ्या प्रमाणावर ओळखले जाणारे, पर्साइड्स प्रकाश आणि रंगाच्या मोठ्या स्फोटांद्वारे टिकून राहतात. शूटिंग स्टारला त्याचे नाव पर्सियस नक्षत्रावरून मिळाले आहे. जरी हे नक्षत्र उल्कांचे उगमस्थान नसले तरी, नक्षत्र शॉवरच्या रात्री दर्शकांना योग्य दिशा शोधण्यास मदत करते.
पर्सीड उल्कावर्षाव ऑगस्टच्या मध्यात शिखरावर पोहोचतो आणि सर्व स्टारगेझर्ससाठी ही एक डोळ्याची मेजवानी मानली जाते. अंतराळ तज्ञ म्हणतात की सूर्याभोवतीची उल्का त्यांच्या मागे धुळीने माखलेली पायवाट सोडते आणि दरवर्षी जेव्हा पृथ्वी ढिगाऱ्याच्या पायवाटेवरून जाते, तेव्हा तिची टक्कर रंगीबेरंगी बनते.
मात्र, पौर्णिमेचा दिवस असल्याने चांदण्यामुळे पावसाचे शिखर बेहोश होण्याची शक्यता आहे. पहाटेच्या वेळेस उत्तर गोलार्धातील चमकदार उल्का पुच्छांचे साक्षीदार गझर्स सक्षम होतील. तथापि, काही तज्ञ असेही म्हणतात की रात्री 10 वाजता उघड्या डोळ्यांनी उल्का पाहणे शक्य होईल.
पंतप्रधान मोदींनी हरियाणात 2G इथेनॉल प्लांटचे उद्घाटन केले
जागतिक जैवइंधन दिनानिमित्त पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी हरियाणातील पानिपत रिफायनरी येथे नव्याने विकसित केलेल्या 2G इथेनॉल प्लांटचे उद्घाटन केले. पंतप्रधान मोदी व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगद्वारे 2G इथेनॉल प्लांट देशाला समर्पित करतील. पानिपत रिफायनरीच्या उद्घाटन समारंभासाठी केंद्रीय मंत्री हरदीप सिंग पुरी प्रत्यक्ष उपस्थित राहणार आहेत. इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन लिमिटेड – IOCL च्या पानिपत रिफायनरी येथे इथेनॉल जनरेशन प्लांटच्या दुसऱ्या पिढीचा विकास अशा वेळी झाला आहे जेव्हा भारत देशातील जैवइंधनाच्या उत्पादनाला आणि वापराला प्राधान्य देत आहे.
999 कोटी रुपये खर्चून विकसित केलेल्या 2G इथेनॉल प्लांटचा वापर दरवर्षी 2 लाख टन भाताच्या पेंढ्याचे (परळी) 3 कोटी लिटर इथेनॉलमध्ये रूपांतर करण्यासाठी केला जाईल. हा प्लांट 35 एकर जमिनीवर उभारला गेला आहे आणि 750 टन भाताच्या पेंढ्यावर प्रक्रिया करून दररोज 100 किलोलिटर इथेनॉल तयार करू शकतो.
शिवाय, या प्रकल्पामुळे प्रदेशात रोजगाराला चालना मिळणार असून प्रकल्पाच्या ठिकाणी २५० लोकांना प्रत्यक्ष रोजगार मिळेल आणि आणखी १००० लोकांना पुरवठा साखळीद्वारे अप्रत्यक्ष रोजगार मिळेल.
हरियाणाच्या पानिपत येथील 2G इथेनॉल प्लांटचा विकास हा देशातील ऊर्जेच्या संकटावर द्विपक्षीय उपाय म्हणून येतो. वनस्पती भाताचा पेंढा (परळी) वापरेल आणि त्याचे इथेनॉलमध्ये रूपांतर करेल. उत्तर भारतातील वायू प्रदुषणाचे एक प्रमुख कारण भुसभुशीत किंवा तांदळाच्या पेंढ्याचे जाळणे आहे आणि त्याचा परिणाम पूर्व उत्तर प्रदेशच्या काही भागांसह पंजाब, हरियाणा आणि दिल्ली राज्यांवर होतो.
शेतकर्‍यांकडून तांदूळ पेंढा मिळवण्यासाठी, पानिपत आणि कर्नालमध्ये एकूण 12 संकलन केंद्रे स्थापन करण्यात आली आहेत. या प्लांटमुळे भातशेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढण्यास मदत होईल कारण रिफायनरी त्यांना भाताच्या पेंढ्यासाठी पैसे देईल जे त्यांनी पूर्वी त्यांची शेत साफ करण्यासाठी जाळले होते. याशिवाय रिफायनरीद्वारे भाताचा पेंढा खरेदी केल्यास शेतकरी यापुढे जाळणार नाहीत आणि त्यामुळे वायू प्रदूषणाला आळा घालण्यासही मदत होईल.
भारत-अमेरिका संयुक्त विशेष सैन्याचा सराव ‘वज्र प्रहार २०२२’ सुरू झाला
भारत-अमेरिका संयुक्त विशेष सैन्याचा सराव “वज्र प्रहार 2022”, 08 ऑगस्ट 2022 रोजी हिमाचल प्रदेशातील बाक्लोह येथील स्पेशल फोर्सेस ट्रेनिंग स्कूलमध्ये सुरू झाला. वज्र प्रहार 2022 ही वार्षिक सरावाची 13वी आवृत्ती आहे. या संयुक्त सरावाचा मुख्य उद्देश संयुक्त मोहिमेचे नियोजन आणि ऑपरेशनल रणनीती यांसारख्या क्षेत्रातील सर्वोत्तम पद्धती आणि अनुभव सामायिक करणे हा आहे.
या संयुक्त वार्षिक सरावाचे आयोजन भारत आणि यूएस दरम्यान संयुक्त मोहिमेचे नियोजन आणि ऑपरेशनल रणनीती यासारख्या क्षेत्रातील सर्वोत्तम पद्धती आणि अनुभव सामायिक करण्यासाठी केले जाते.
संरक्षण मंत्रालयाच्या म्हणण्यानुसार, पुढील 21 दिवसांच्या कालावधीत, दोन्ही सैन्याच्या टीम संयुक्तपणे पर्वतीय भूभागातील पारंपारिक आणि अपारंपरिक परिस्थितींमध्ये विशेष ऑपरेशन्स, दहशतवादविरोधी ऑपरेशन्स आणि एअरबोर्न ऑपरेशन्सच्या मालिकेचे प्रशिक्षण, योजना आणि अंमलबजावणी करतील.
हा संयुक्त सराव दोन्ही देशांच्या विशेष सैन्यांमधील पारंपारिक मैत्रीचे बंध दृढ करण्यासाठी तसेच भारत आणि अमेरिका यांच्यातील द्विपक्षीय संरक्षण सहकार्य सुधारण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे.
वीज दुरुस्ती विधेयक 2022
वीज पुरवठादारांच्या वितरण नेटवर्कमध्ये भेदभाव न करता मुक्त प्रवेशास परवानगी देण्यासाठी विद्युत कायद्यात सुधारणा करणारे विधेयक सोमवारी लोकसभेत सादर करण्यात आले, ज्यामध्ये विरोधकांनी राज्य सरकारांचे काही अधिकार काढून घेण्याचा दावा केला होता. विधेयक सादर करताना ऊर्जा मंत्री आरके सिंह यांनी लोकसभा अध्यक्ष ओम बिर्ला यांना विरोधकांच्या चिंता दूर करण्यासाठी व्यापक सल्लामसलत करण्यासाठी संसदीय स्थायी समितीकडे पाठवण्याची विनंती केली.
दळणवळणाच्या धर्तीवर विजेच्या खाजगीकरणाला परवानगी देण्याचे या विधेयकाचे उद्दिष्ट आहे. केंद्र सरकारच्या म्हणण्यानुसार, जर हे विधेयक दोन्ही सभागृहात मंजूर झाले तर, ग्राहकांना वीज पुरवठादार निवडण्याचा पर्याय असेल ज्याप्रमाणे टेलिफोन, मोबाइल आणि इंटरनेट सेवांसाठी निवडता येते. वितरण परवानाधारकाच्या वितरण नेटवर्कमध्ये भेदभावरहित मुक्त प्रवेश सुलभ करण्यासाठी हे विधेयक विद्युत कायद्याच्या कलम 42 मध्ये सुधारणा करण्याचा प्रयत्न करते.
टेनिसची दिग्गज सेरेना विल्यम्सने टेनिसमधून निवृत्तीची घोषणा केली
अमेरिकेतील दिग्गज टेनिसपटू सेरेना विल्यम्सने निवृत्ती जाहीर केली आहे. विल्यम्सने घोषणेमध्ये तिच्या कुटुंबावर लक्ष केंद्रित केले आणि लिहिले की तिच्या जवळपास पाच वर्षांच्या मुलीला मोठी बहीण व्हायचे आहे. विल्यम्सचे लग्न रेडिटचे संस्थापक अॅलेक्सिस ओहानियन यांच्याशी झाले आहे.
पुढील महिन्यात ४१ वर्षांचा होणारा विल्यम्सने करिअरमध्ये ७३ एकेरी, २३ करिअर दुहेरी विजेतेपदे आणि करिअरमध्ये ९४ दशलक्ष डॉलर्सपेक्षा जास्त विजेतेपदे मिळवली आहेत.
तिचे पहिले प्रमुख एकेरी विजेतेपद 1999 मध्ये 17 व्या वर्षी यू.एस. ओपनमध्ये मिळाले. पुढच्या वर्षी, तिने मोठी बहीण व्हीनससह तीन ऑलिम्पिक दुहेरी विजेतेपदांपैकी पहिले विजेतेपद जिंकले. २०१२ च्या लंडन गेम्समध्येही तिने एकेरीत सुवर्णपदक जिंकले होते.
