MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 11 December 2022
प्रधानमंत्री राष्ट्रीय शिकाऊ मेळा
– स्किल इंडिया मिशन अंतर्गत भारतातील तरुणांसाठी करिअरच्या संधींना चालना देण्याच्या पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या संकल्पनेचा एक भाग म्हणून, कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालय (MSDE) 12 डिसेंबर 2022 रोजी प्रधानमंत्री राष्ट्रीय शिकाऊ मेळा (PMNAM) आयोजित करणार आहे.
– 197 जिल्ह्यांचा समावेश असलेल्या 25 राज्यांमध्ये मेळा सुरू होईल.
– मेळ्याचा भाग होण्यासाठी आणि तरुणांना शिकाऊ संधी उपलब्ध करून देण्यासाठी अनेक स्थानिक व्यवसायांना आमंत्रित करण्यात आले आहे.
– सहभागी कंपन्यांना एकाच व्यासपीठावर संभाव्य प्रशिक्षणार्थींना भेटण्याची आणि जागेवरच अर्जदारांची निवड करण्याची आणि त्यांना त्यांच्या संस्थेचा भाग बनण्याची संधी उपलब्ध करून देण्याची संधी असेल.
– व्यक्ती https://www.apprenticeshipindia.gov.in/ वर भेट देऊन मेळ्यासाठी नोंदणी करू शकतात आणि मेळ्याचे जवळचे ठिकाण शोधू शकतात.
– इयत्ता 5 ते इयत्ता 12 वी उत्तीर्ण झालेले आणि कौशल्य प्रशिक्षण प्रमाणपत्रे असलेले उमेदवार किंवा आयटीआय डिप्लोमाधारक किंवा पदवीधर उमेदवार या प्रशिक्षणार्थी मेळादरम्यान अर्ज करू शकतात.
21 ग्रीनफिल्ड विमानतळांना मंजुरी
– केंद्र सरकारने नुकतीच संपूर्ण भारतात २१ ग्रीनफिल्ड विमानतळ उभारण्यासाठी “तत्त्वानुसार” मान्यता दिली आहे.
– ग्रीनफील्ड विमानतळ हा एक असा आहे जो सुरवातीपासून अविकसित जमिनीवर बांधला गेला आहे, जिथे पूर्वी कोणतेही काम झाले नाही.
– सध्याच्या विमानतळांवरील गर्दी कमी करण्यासाठी हे विमानतळ बांधण्यात आले आहे. सहसा, ते शहरापासून जास्त अंतरावर असते आणि पर्यावरणाच्या प्रभावाचा विशेष विचार केला जाईल अशा प्रकारे बांधला जातो.
– ग्रीनफिल्ड विमानतळ (GFA) धोरण, 2008 भारतातील ग्रीनफिल्ड विमानतळांच्या विकासावर नियंत्रण ठेवते.
– या 21 ग्रीनफिल्ड विमानतळांपैकी नऊ कार्यान्वित झाले आहेत. हे कन्नूर, दुर्गापूर, शिर्डी, पाक्योंग, कलबुर्गी, ओरवाकल (कुर्नूल), सिंधुदुर्ग, कुशीनगर आणि डोनी पोलो, इटानगर आहेत.
AAP राष्ट्रीय पक्ष होणार
– गुजरातमध्ये नुकत्याच झालेल्या निवडणुकीत आम आदमी पार्टीने (AAP) “राष्ट्रीय पक्ष” चा दर्जा मिळवण्यासाठी पुरेशी मते मिळवली आहेत.
– राष्ट्रीय पक्ष हा प्रादेशिक पक्षाच्या विरूद्ध राष्ट्रीय उपस्थिती असलेला एक राजकीय पक्ष आहे ज्याची उपस्थिती विशिष्ट प्रदेश किंवा राज्यापुरती मर्यादित नाही.
– राष्ट्रीय पक्षांमध्ये भारतातील सर्वात मोठे पक्ष (भाजप आणि काँग्रेस) तसेच लहान पक्षांचा समावेश होतो ज्यांचा राष्ट्रीय राजकीय प्रभाव (कम्युनिस्ट पक्ष) असणे आवश्यक नाही.
– खालील निकषांच्या पूर्ततेच्या आधारावर राजकीय पक्ष हा दर्जा गमावू शकतो किंवा मिळवू शकतो:
1. किमान चार राज्यांमध्ये पक्षाला “मान्यता” आहे; किंवा
2. गेल्या लोकसभा किंवा राज्य विधानसभा निवडणुकीत त्यांच्या उमेदवारांना एकूण वैध मतांपैकी किमान 6 टक्के मते मिळाली आहेत आणि गेल्या लोकसभा निवडणुकीत किमान 4 खासदार आहेत; किंवा
3. जर पक्षाने लोकसभेच्या एकूण जागांपैकी किमान 3 राज्यांतून किमान 2 टक्के जागा जिंकल्या असतील.
आचार्य जगदीश चंद्र बोस इंडियन बोटॅनिक गार्डन
– आचार्य जगदीशचंद्र बोस इंडियन बोटॅनिक गार्डन – भारतातील सर्वात मोठे वनस्पति उद्यान – सध्या गंगा नदीच्या भू क्षरणामुळे धोक्यात आले आहे.
– आचार्य जगदीश चंद्र बोस इंडियन बोटॅनिक गार्डन पूर्वी इंडियन बोटॅनिक गार्डन आणि कलकत्ता बोटॅनिक गार्डन म्हणून ओळखले जात होते.
– हे कोलकाता जवळ पश्चिम बंगालमधील हावडा येथे आहे.
– हे दुर्मिळ वनस्पतींच्या विस्तृत श्रेणीचे आयोजन करते, 109 हेक्टर जमिनीवर पसरलेल्या प्रजातींच्या संग्रहाची संख्या 12,000 पेक्षा जास्त आहे. म्हणून, हे वनस्पति उद्यान “सर्वात मोठे मानवनिर्मित वनस्पती साम्राज्य” मानले जाते.
– हे भारतीय वनस्पति सर्वेक्षण (BSI) च्या नियंत्रणाखाली येते, जे केंद्रीय पर्यावरण, वन आणि हवामान बदल मंत्रालयाच्या अंतर्गत येते.
– इस्ट इंडिया कंपनीच्या लष्करी अधिकाऱ्याने 1787 मध्ये या बागेची स्थापना मुख्यतः सागवान सारख्या व्यावसायिक मूल्याच्या नवीन वनस्पती ओळखण्यासाठी आणि व्यापाराच्या उद्देशाने प्रजाती वाढवण्यासाठी केली होती.
– या बोटॅनिकल गार्डनचे प्रसिद्ध आकर्षण म्हणजे द ग्रेट बनियन, जे जगातील सर्वात मोठे झाड म्हणून ओळखले जाते.
‘जगातील 100 सर्वात शक्तिशाली महिला’ यादी
– अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन, बायोकॉनच्या कार्यकारी अध्यक्षा किरण मुझुमदार-शॉ आणि Nykaa च्या संस्थापक फाल्गुनी नायर यांचा फोर्ब्सच्या वार्षिक यादीत “जगातील 100 सर्वात शक्तिशाली महिला” मध्ये स्थान मिळालेल्या सहा भारतीयांपैकी आहेत.
– 36 व्या क्रमांकावर असलेल्या निर्मला सीतारामन यांनी सलग चौथ्यांदा या यादीत स्थान मिळवले आहे. 2021 मध्ये, 63 वर्षीय मंत्री या यादीत 37 व्या क्रमांकावर होत्या, तर 2020 मध्ये त्या 41व्या आणि 2019 मध्ये 34व्या स्थानावर होत्या.
– एचसीएलटेक चेअरपर्सन रोशनी नादर मल्होत्रा (रँक: 53), सिक्युरिटीज अँड एक्स्चेंज बोर्ड ऑफ इंडिया (सेबी) च्या अध्यक्षा माधबी पुरी बुच (रँक: 54), स्टील अथॉरिटी ऑफ इंडियाच्या अध्यक्षा सोमा मंडल (रँक: 67).
– अमेरिकेच्या उपराष्ट्रपती कमला हॅरिस या यादीत तिसऱ्या क्रमांकावर आहेत.
– युक्रेन युद्धादरम्यान तिच्या नेतृत्वासाठी, तसेच कोविड-19 साथीच्या रोगाचा सामना करण्यासाठी, युरोपियन कमिशनच्या अध्यक्षा उर्सुला वॉन डर लेयन जगातील 100 सर्वात शक्तिशाली महिलांच्या फोर्ब्सच्या 19 व्या वार्षिक यादीमध्ये शीर्षस्थानी आहेत.