MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 17 May 2022
राष्ट्रीय डेंग्यू दिवस 2022
MPSC Current Affairs
डेंग्यूबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी तसेच भारतात संक्रमणाचा हंगाम सुरू होण्यापूर्वी विषाणूजन्य रोगाच्या नियंत्रणासाठी प्रतिबंधात्मक उपाय आणि तयारी तीव्र करण्यासाठी भारतात दरवर्षी 16 मे रोजी राष्ट्रीय डेंग्यू दिवस पाळला जातो. डेंग्यू व्हायरस (DENV, 1-4 सेरोटाइप) मुळे होणार्‍या विषाणूजन्य रोगाच्या वस्तुस्थितीबद्दल लोकांना जागरूक करण्यासाठी डेंग्यू दिवस 2022 देखील महत्त्वपूर्ण आहे.
भारतातील राष्ट्रीय डेंग्यू दिवस 2022 हा आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाचा एक उपक्रम आहे जो देशातील विविध राज्यांमध्ये विषाणूजन्य तापाच्या प्रतिबंध आणि नियंत्रणासाठी कार्यरत आहे. 2017 मध्ये डेंग्यूची सर्वाधिक प्रकरणे तामिळनाडूमध्ये नोंदवली गेली, त्यानंतर केरळ, कर्नाटक, पंजाब, पश्चिम बंगाल आणि इतर राज्ये आहेत.
डेंग्यू तापाची सुरुवात अचानक तापाने होते, त्यानंतर तीव्र डोकेदुखी, स्नायू आणि सांधे दुखणे, डोळ्यांच्या मागे दुखणे आणि पुरळ उठणे. डेंग्यू रक्तस्रावी तापामध्ये तापाची तीव्र सुरुवात होते, त्यानंतर उलट्या, रक्तस्त्राव आणि पोटदुखी होते. केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाने संक्रमणाच्या काळात डेंग्यूच्या प्रकरणांची अधिसूचना जारी करणे आवश्यक केले आहे. सर्व शासकीय आरोग्य संस्था आणि खाजगी रुग्णालयांनी प्रक्षेपण हंगामात आरोग्य संस्थेत दर आठवड्याला किंवा दररोज डेंग्यूचे संशयित रुग्ण आढळल्यास संबंधित जिल्ह्याच्या जिल्हा आरोग्य प्राधिकरणाच्या कार्यालयास सूचित करणे आवश्यक आहे.
केरळमध्ये पावसाचा रेड अलर्ट
भारतीय हवामान खात्याने (IMD) १६ मे २०२२ रोजी केरळमधील पाच जिल्ह्यांसाठी रेड अलर्ट जारी केला आहे. एर्नाकुलम, इडुक्की, त्रिशूर, कोझिकोड आणि कन्नूर येथे अत्यंत मुसळधार पाऊस अपेक्षित आहे, जेथे रेड अलर्ट जारी करण्यात आला आहे.
IMD ने पलक्कड आणि तिरुवनंतपुरम वगळता केरळमधील इतर सात जिल्ह्यांमध्ये ऑरेंज अलर्टचा इशारा जारी केला आहे. जिल्ह्य़ांमध्ये मुसळधार पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आल्याने ऑरेंज अलर्ट जारी करण्यात आला आहे. जिल्हा प्रशासनाने सखल भागात राहणाऱ्या, डोंगरावर किंवा नदीकाठच्या परिसरात राहणाऱ्या लोकांना सतर्क राहण्याचा इशारा दिला आहे. केरळमध्ये अतिवृष्टीच्या पार्श्वभूमीवर राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद दलाचे (NDRF) जवान तैनात करण्यात आले आहेत. 16 मे रोजी तामिळनाडूमधील अरकोनम येथून प्रत्येकी 100 लोकांचा समावेश असलेल्या NDRF च्या पाच पथकांना तैनात केले जाईल. ज्या जिल्ह्यांमध्ये आयएमडीने रेड अलर्ट जारी केला आहे तेथे ही टीम तळ ठोकतील.
निधी छिब्बर यांची CBSE नवीन प्रमुख म्हणून नियुक्ती
वरिष्ठ IAS अधिकारी, निधी छिब्बर यांची केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळाच्या (CBSE) अध्यक्षपदी केंद्राने केलेल्या उच्चस्तरीय नोकरशाही फेरबदलात नियुक्ती करण्यात आली आहे. छत्तीसगड केडरचे 1994 च्या बॅचचे भारतीय प्रशासकीय सेवेचे अधिकारी चिब्बर हे सध्या अवजड उद्योग मंत्रालयाचे अतिरिक्त सचिव आहेत. कार्मिक मंत्रालयाने जारी केलेल्या आदेशानुसार तिची भारत सरकारच्या अतिरिक्त सचिव पदावर आणि वेतनानुसार CBSE चे अध्यक्ष म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.
केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळ (CBSE) हे भारतातील सार्वजनिक आणि खाजगी शाळांसाठीचे राष्ट्रीय स्तरावरील शिक्षण मंडळ आहे, जे भारत सरकारद्वारे नियंत्रित आणि व्यवस्थापित केले जाते. 1929 मध्ये सरकारच्या ठरावाद्वारे स्थापन करण्यात आलेले हे मंडळ खरोखरच माध्यमिक शिक्षणाच्या क्षेत्रात आंतरराज्य एकत्रीकरण आणि सहकार्यासाठी एक धाडसी प्रयोग होते. भारतात अंदाजे 26,054 शाळा आणि 28 परदेशी देशांमधील 240 शाळा CBSE शी संलग्न आहेत.
शांततेत एकत्र राहण्याचा आंतरराष्ट्रीय दिवस
आंतरराष्ट्रीय शांततेत एकत्र राहण्याचा दिवस दरवर्षी 16 मे रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस 16 मे रोजी जगभरात साजरा केला जातो आणि त्याचे वार्षिक पालन करून, लोकांना एकत्रितपणे आणि शांततापूर्ण मार्गाने एकत्र राहण्यास उद्युक्त करणे हा आहे. मतभेद असूनही एकमेकांचे ऐकून आणि एकमेकांचा आदर करून व्यक्ती हे साध्य करू शकतात.
शांततेत एकत्र राहणे म्हणजे मतभेद स्वीकारणे आणि इतरांचे ऐकणे, ओळखणे, आदर करणे आणि त्यांचे कौतुक करणे, तसेच शांततापूर्ण आणि एकजुटीने जगणे. संयुक्त राष्ट्र महासभेने 8 डिसेंबर 2017 रोजी 16 मे हा आंतरराष्ट्रीय दिवस एकत्र राहण्याचा दिवस म्हणून घोषित करण्याचा ठराव स्वीकारल्यानंतर हा दिवस प्रथम अस्तित्वात आला.
2018 मध्ये पहिला आंतरराष्ट्रीय दिवस एकत्र राहण्याचा दिवस 2018 मध्ये साजरा करण्यात आला. दुसरे महायुद्ध संपल्यापासून, संयुक्त राष्ट्र जागतिक शांततेच्या दिशेने काम करण्याच्या मोहिमेवर आहे. 2000 हे वर्ष ‘शांतता संस्कृतीसाठी आंतरराष्ट्रीय वर्ष’ म्हणून ओळखले गेले आणि 2001 ते 2010 पर्यंत, UN ने “जगातील मुलांसाठी शांतता आणि अहिंसा संस्कृतीसाठी आंतरराष्ट्रीय दशक” म्हणून घोषित केले.
जगातील सर्वोत्तम नर्स
मार्साबिट काउंटी रेफरल हॉस्पिटलमध्ये तैनात असलेल्या केनियन परिचारिका अण्णा कबाले डुबा यांनी शिक्षणाचे समर्थन करण्यासाठी आणि तिच्या समुदायातील स्त्री जननेंद्रियाच्या विकृती (FGM) सारख्या कालबाह्य सांस्कृतिक प्रथांविरुद्ध मोहीम राबविल्याबद्दल उद्घाटन Aster Guardian Global Nursing Award जिंकला. दुबा, ज्याने USD 250,000 (अंदाजे Ksh.29 दशलक्ष) बक्षीस रक्कम घेतली होती, त्यांना एमिरेट्सचे CEO शेख अहमद बिन सईद अल मकतूम यांनी आंतरराष्ट्रीय परिचारिका दिनानिमित्त दुबई येथे आयोजित पुरस्कार समारंभात सन्मानित केले.
हा पुरस्कार प्राप्त करताना, तिच्या गावातील एकमेव महिला पदवीधर असलेल्या डुबाने उघड केले की तिने, तिच्या काबाले दुबा फाऊंडेशनच्या माध्यमातून, मार्साबिटमध्ये एक शाळा बांधली आहे जी दिवसा आणि संध्याकाळ योग्य शिक्षण घेऊ इच्छिणाऱ्या तरुण विद्यार्थ्यांना आणि प्रौढांना शिक्षण देते.
