MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 2 June 2022
आशिया कप हॉकी 2022
MPSC Current Affairs
भारतीय पुरुष हॉकी संघाने हॉकी आशिया चषक 2022 मध्ये तिसऱ्या स्थानासाठीच्या सामन्यात जपानचा 1-0 असा पराभव करून कांस्यपदक जिंकले. भारताच्या राजकुमार पालने सामन्याच्या पहिल्या क्वार्टरमध्येच संघाला आघाडी मिळवून दिली, जी त्यांनी शेवटपर्यंत कायम ठेवली. सात पेनल्टी कॉर्नर मिळूनही जपानला एकही गोल करता आला नाही, तर भारताला फक्त दोन पेनल्टी कॉर्नर मिळाले.
कांस्यपदक जिंकणे हे संघासाठी अत्यंत महत्त्वपूर्ण आहे कारण भारताच्या आशिया चषक 2022 संघात 12 पदार्पण करणारे खेळाडू होते आणि टोकियो ऑलिम्पिकमधील फक्त दोन कांस्यपदक विजेते होते- लाक्रा आणि सिमरनजीत सिंग हे संघात होते. हा मुळात भारतीय राखीव संघ बनवला होता आणि त्यांनी त्यांच्या पहिल्या आंतरराष्ट्रीय स्पर्धेतच कांस्यपदक पटकावले.
शौर्य पुरस्कार 2022
भारताचे राष्ट्रपती, राम नाथ कोविंद यांनी 31 मे 2022 रोजी राष्ट्रपती भवन येथे आयोजित समारंभात शौर्य पुरस्कार आणि विशिष्ट सेवा सन्मान प्रदान केले. यावेळी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि केंद्रीय संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह उपस्थित होते.
शौर्य पुरस्कारांमध्ये या सहा पुरस्कारांचा समावेश होतो- परमवीर चक्र, अशोक चक्र, महावीर चक्र, कीर्ती चक्र, वीर चक्र आणि शौर्य चक्र. राष्ट्रपती, सशस्त्र दलांचे सर्वोच्च कमांडर यांनी सशस्त्र दलातील अधिकाऱ्यांना एक कीर्ती चक्र (मरणोत्तर) आणि 14 शौर्य चक्र (आठ मरणोत्तर) बहाल केले.
राष्ट्रपतींनी 14 परम विशिष्ट सेवा पदके आणि 29 अति विशिष्ट सेवा पदकेही प्रदान केली. हे सर्वात अपवादात्मक व शांतता-काळातील सेवेला ओळखण्यासाठी प्रदान केलेले लष्करी पुरस्कार आहेत.
तुर्कीने भारतीय गव्हाची खेप नाकारली
तुर्कस्तानने गव्हाच्या निर्यातीवरील फायटोसॅनिटरी चिंतेमुळे भारतीय गव्हाच्या मालाला परवानगी नाकारली आहे. तुर्की अधिकाऱ्यांच्या ताज्या हालचालीमुळे 29 मे 2022 रोजी जहाजाने परतीचा प्रवास सुरू करण्यास प्रवृत्त केले. अलीकडील घडामोडींमुळे भारतीय व्यापाऱ्यांमध्ये चिंता निर्माण झाली आहे कारण किमान 1.5 दशलक्ष टन गहू निर्यात होणार आहे.
S&P ग्लोबल कम्युनिटी इनसाइट्सच्या अपडेटनुसार, MV Ince Akdeniz 56,877 टन ड्युरम गव्हाने भरलेले आता तुर्कीहून गुजरातमधील कंडाला बंदरावर परत जात आहे.
तुर्की अधिकार्‍यांच्या म्हणण्यानुसार, रद्द करण्यामागील कारण म्हणजे भारतातून आलेली गव्हाची खेप भारतीय रुबेला रोगाने ग्रस्त असल्याचे आढळून आले आणि तुर्कीच्या कृषी आणि वनीकरण मंत्रालयाने ते नाकारले. मात्र, भारताच्या वाणिज्य आणि कृषी मंत्रालयाकडून कोणतीही प्रतिक्रिया आलेली नाही.
अधिकार्‍यांच्या म्हणण्यानुसार, भारतीय रुबेला वनस्पती रोगाची उपस्थिती कोणत्याही आयात करणार्‍या देशासाठी गंभीर चिंतेची बाब असेल, तथापि, भारतीय गव्हाच्या बाबतीत हे एक दुर्मिळ उदाहरण आहे.
तुर्कीने भारतातून 50,000 टन गहू आयात करण्याची ऑर्डर दिली होती. या मोठ्या खेपामुळे शेतकर्‍यांना फायदा होईल अशी अपेक्षा असताना, भारतातील गव्हाच्या किमतीत आणखी वाढ होण्याची अपेक्षा होती जी अलिकडच्या आठवड्यात आधीच 15% ने वाढली आहे. भारताने खाजगी गव्हाच्या निर्यातीवर बंदी लादण्यापूर्वी तुर्कस्तानसाठी खेप निश्चित करण्यात आल्या होत्या. फेब्रुवारी 2022 मध्ये केलेल्या 111.32 टनांच्या पूर्वीच्या अंदाजाविरुद्ध, उन्हाळ्यामुळे गव्हाचे उत्पादन 3 टक्क्यांनी घसरून 106 दशलक्ष टन होईल, असा अंदाज वर्तवल्यानंतर भारताने गव्हाची निर्यात स्थगित केली होती.
मंकीपॉक्स संसर्ग नियंत्रण
केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाने मंकीपॉक्स संसर्ग नियंत्रणासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत. भारतात मंकीपॉक्सचे एकही रुग्ण आढळलेला नसला तरी, सरकार या संसर्गासाठी स्वत:ला तयार करण्यात कोणतीही कसर सोडत नाही आहे. आरोग्य मंत्रालयाने मंकीपॉक्स रोगाच्या व्यवस्थापनावर जारी केलेल्या मार्गदर्शक तत्त्वांची घोषणा करताना सांगितले की, सर्व क्लिनिकल नमुने संबंधित जिल्हा आणि राज्याच्या एकात्मिक रोग देखरेख कार्यक्रम नेटवर्क द्वारे, पुण्यातील ICMR-NIV च्या प्रयोगशाळेत पाठवले जातील.
भारतातील मंकीपॉक्स संसर्गावरील मार्गदर्शक तत्त्वे पाळत ठेवण्यावर आणि नवीन मंकीपॉक्स प्रकरणांची जलद ओळख करण्यावर भर देणारे आहेत. ज्यामुळे मनुष्यापासून मानवाकडून संसर्ग होण्याचा धोका कमी होणार आहे.
आंतरराष्ट्रीय प्रवाशांना आरोग्य मंत्रालयाने जंगली खेळ (बुशमीट) पासून मांस खाणे किंवा तयार करणे किंवा आफ्रिकेतील वन्य प्राण्यांपासून बनविलेले लोशन, क्रीम आणि पावडर यासारख्या उत्पादनांचा वापर करणे टाळण्याचा सल्ला दिला आहे. आंतरराष्ट्रीय प्रवाश्यांनी मांकीपॉक्‍सची सूचक लक्षणे दिसल्‍यास, पुरळ उठल्‍यास, ताप यांसारखी लक्षणे आढळल्‍यास किंवा त्‍यांना रोगाची नोंद झाली असल्‍याच्‍या भागात किंवा हा आजार असल्‍याच्‍या व्यक्तीच्या संपर्कात असल्‍यास त्यांनी जवळच्‍या आरोग्य सुविधेशी संपर्क साधावा.
मंकीपॉक्स विषाणू हा एक मंद-परिवर्तन करणारा DNA विषाणू आहे, जो मोठ्या श्वासोच्छवासाच्या थेंबांद्वारे पसरतो आणि संक्रमणासाठी रुग्णाशी दीर्घकाळ जवळचा संपर्क आवश्यक असतो. मंकीपॉक्सचा संसर्ग शरीरातील द्रवपदार्थ, त्वचेच्या विकृतींमधून आणि दूषित कपडे आणि संक्रमित व्यक्तीच्या तागातून देखील पसरू शकतो.
मंकीपॉक्सच्या संसर्गानंतर रोगाची लक्षणे दिसण्यासाठी 5 ते 21 दिवस लागू शकतात. संसर्गजन्य असलेल्या व्यक्तीमध्ये व्हायरस पसरवण्याची क्षमता असते.
राजेश गेरा यांची नॅशनल इन्फॉर्मेटिक्स सेंटरचे डीजी म्हणून नियुक्ती
कार्मिक मंत्रालयाने (DoPT) जारी केलेल्या आदेशानुसार वरिष्ठ शास्त्रज्ञ राजेश गेरा यांची नॅशनल इन्फॉर्मेटिक्स सेंटर (NIC) च्या महासंचालकपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे. ते सध्या एनआयसीमध्ये उपमहासंचालक आहेत. मंत्रिमंडळाच्या नियुक्ती समितीने गेरा, यांची महासंचालक पदावर नियुक्ती करण्यास मान्यता दिली आहे.
नॅशनल इन्फॉर्मेटिक्स सेंटर ही इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयाच्या अंतर्गत एक भारतीय सरकारी संस्था आहे, ज्याची स्थापना केंद्र आणि राज्य सरकारांना तंत्रज्ञान-आधारित उपाय प्रदान करण्याच्या उद्देशाने 1976 मध्ये करण्यात आली होती.
