MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 23 March 2022
एक जागतिक विक्रम
Mpsc Current Affairs
मिस जिया राय, भारतीय नौदलातील वरिष्ठ खलाशी, मदन राय, INS कुंजलीच्या MC-AT-ARMS II आणि मुंबईच्या नेव्ही चिल्ड्रन स्कूलची विद्यार्थिनी यांची कन्या, तलाईमन्नार येथून पाल्क सामुद्रधुनी ओलांडून भारताचे नाव लौकिक मिळवून दिले. 20 मार्च 2022 रोजी श्रीलंका) ते धनुसकोडी (भारत) हे 29 किमीचे अंतर 13 तास 10 मिनिटांत पार केले. ऑटिझम स्पेक्ट्रम डिसऑर्डर असलेल्या एका मुलाने वयाच्या 13 वर्षे आणि 10 महिन्यांत हा पराक्रम गाजवला आणि ती सर्वात लहान ठरली. आणि पाल्क सामुद्रधुनी ओलांडून पोहणारी जगातील सर्वात वेगवान महिला जलतरणपटू. याआधी हा विक्रम कु. बुला चौधरी यांच्या नावावर होता, ज्यांनी 2004 मध्ये 13 तास 52 मिनिटांत अंतर पार केले होते.
हा कार्यक्रम पॅरा स्विमिंग फेडरेशन ऑफ इंडिया (PSFI) ने भारतीय जलतरण महासंघ, क्रीडा विकास प्राधिकरण, तामिळनाडू आणि ऑटिझम सोसायटी ऑफ इंडिया यासह अनेक एजन्सींच्या सहकार्याने आयोजित केला होता. गोवा शिपयार्ड लि.ने या कार्यक्रमासाठी जलतरणपटूंना आर्थिक प्रायोजकत्व प्रदान केले.
बिहार दिवस 2022
बिहार राज्याच्या स्थापनेसाठी दरवर्षी 22 मार्च रोजी बिहार दिवस राज्यभर साजरा केला जातो. बिहार दिवस 2022 हा दिवस 1912 मध्ये ब्रिटीशांनी बंगालमधून राज्य काढले हे कबूल करण्यासाठी आणि लक्षात ठेवण्यासाठी साजरा केला जातो. बिहार दिन देखील राज्यात सार्वजनिक सुट्टी आहे.
बिहार दिवस 2022 ची थीम ‘जल, जीवन, हरियाली’ आहे. बिहार दिनाची थीम सांस्कृतिक वारशाने समृद्ध असलेल्या राज्यातील समृद्धीचे प्रतीक आहे.
जागतिक जल दिन 2022
गोड्या पाण्याच्या महत्त्वाबाबत जागरूकता निर्माण करण्यासाठी दरवर्षी 22 मार्च रोजी जागतिक जल दिन 2022 साजरा केला जातो. संयुक्त राष्ट्रसंघाने १९९३ पासून जागतिक जल दिन पाळण्यास सुरुवात केली.
जागतिक जल दिन 2022 ची थीम आहे “भूजल: अदृश्य दृश्यमान करणे”. जागतिक जल दिन दरवर्षी गोड्या पाण्याच्या विशिष्ट पैलूवर प्रकाश टाकतो.
जागतिक जल दिनाचे मुख्य लक्ष शाश्वत विकास लक्ष्य 6: 2030 पर्यंत सर्वांसाठी पाणी आणि स्वच्छता साध्य करणे हे आहे.
यूएन-वॉटरने गेल्या आठवड्यात रोममध्ये झालेल्या 30 व्या बैठकीत ही थीम निश्चित केली होती. इंटरनॅशनल ग्राउंडवॉटर रिसोर्सेस असेसमेंट सेंटर (IGRAC) ने हे प्रस्तावित केले होते.
जागतिक जल दिन 2022 थीम वार्षिक जागतिक जल विकास अहवालासाठी लक्ष केंद्रित करते.
UN जागतिक जल विकास अहवाल 2022 “भूजल – अदृश्य दृश्यमान बनवणे” या शीर्षकाचा जागतिक जल दिनाच्या फक्त एक दिवस आधी 21 मार्च 2022 रोजी लाँच करण्यात आला. सेनेगलमधील डाकार येथे 9व्या जागतिक जल मंचाच्या उद्घाटन समारंभात अहवाल लाँच करण्यात आला.
UN जागतिक जल विकास अहवाल 2022: 7 प्रमुख मुद्दे
अहवालात असे म्हटले आहे की भूजल, जे सर्व द्रव गोड्या पाण्यापैकी 99 टक्के आहे, त्यामध्ये समाजांना प्रचंड सामाजिक, आर्थिक आणि पर्यावरणीय फायदे आणि संधी प्रदान करण्याची क्षमता आहे.
पिण्याच्या पाण्यासह घरगुती कारणांसाठी वापरल्या जाणाऱ्या एकूण पाण्यापैकी जवळपास निम्मे पाणी भूजल आधीच पुरवते. जलस्रोतांचे मात्र चुकीचे व्यवस्थापन, कमी मूल्यमापन आणि दुरुपयोग करण्यात आला आहे.
या अहवालात दारिद्र्याविरुद्धच्या लढ्यात आणि अन्न आणि पाणी सुरक्षा आणि अगदी नोकऱ्यांची निर्मिती आणि सामाजिक-आर्थिक विकासासाठी भूजल केंद्रस्थानी असल्याचे वर्णन केले आहे.
अहवालात असे नमूद करण्यात आले आहे की सर्व क्षेत्रांद्वारे पाण्याची वाढती मागणी आणि पर्जन्यमानातील वाढत्या व्यत्ययामुळे भूजलावरील सध्याचे अवलंबित्व वाढेल.
या अहवालात जगभरातील भूजल व्यवस्थापनाशी संबंधित संधी आणि आव्हानांवर प्रकाश टाकण्यात आला आहे.
दैनंदिन जीवनात भूजलाची भूमिका आणि जलस्रोतांची दीर्घकालीन शाश्वतता सुनिश्चित करण्यासाठी त्याचा वापर इष्टतम करण्याच्या संधींबाबत स्पष्ट समज प्रस्थापित करणे हे देखील त्याचे उद्दिष्ट आहे.
अहवालात असे नमूद केले आहे की हे सर्व अदृश्य दृश्यमान करण्यापासून सुरू होते आणि कृतीचे व्यवस्थापन आणि शाश्वतपणे वापर करण्यासाठी मजबूत आणि एकत्रित प्रयत्नांची आवश्यकता असते.
चक्रीवादळ अशनी
बंगालच्या उपसागरात निर्माण होणाऱ्या नव्या चक्रीवादळाचे नाव ‘अशनी’ असे ठेवण्यात आले आहे. चक्रीवादळ पश्चिम बंगाल, ओडिशा इत्यादी भारताच्या पूर्व किनारपट्टीवर गडगडाट करत असल्याचे दिसते.
हे चक्रीवादळ उत्तरेकडे सरकणार असल्याचा अंदाज हवामान तज्ज्ञांनी वर्तवला आहे.
चक्रीवादळाचे नाव श्रीलंकेने दिले आहे आणि सिंहली भाषेत “अशनी” चे भाषांतर “क्रोध” असे केले जाते.
चक्रीवादळांची नावे आणि यादी जागतिक हवामान संघटनेच्या (WMO) आंतरराष्ट्रीय परिषदेद्वारे राखली जाते. ते नावांची ही यादी देखील अपडेट करतात. मूळ यादीत फक्त महिलांची नावे जोडण्यात आली होती. 1979 मध्ये चक्रीवादळांच्या नामकरणासाठी पुरुषांची नावे जोडण्यात आली. नामकरण याद्या वैकल्पिकरित्या वापरल्या जातात. चक्रीवादळांची नावे देण्यासाठी सहा वेगवेगळ्या याद्या वापरल्या जात आहेत.
नरसिंगपेटाई नागस्वरमसाठी GI टॅग
नरसिंहपेट्टाई नागस्वरम हे शास्त्रीय पवन संगीत वाद्य आहे जे तामिळनाडूच्या कुंभकोणम जवळील गावात पारंपारिकपणे बनवले जाते.
तंजावर म्युझिकल इन्स्ट्रुमेंट्स वर्कर्स को-ऑपरेटिव्ह कॉटेज इंडस्ट्रियल सोसायटी लिमिटेडच्या वतीने, उत्पादनांच्या GI नोंदणीसाठी तामिळनाडूच्या नोडल ऑफिसरने GI टॅग प्राप्त करण्यासाठी अर्ज दाखल केला होता.
नरसिंगनपेट्टई गावातील कारागीर ज्यांना ही लाकडी वाद्ये बनवण्याचे कौशल्य त्यांच्या पूर्वजांकडून मिळाले आहे, ते विशिष्ट कौशल्याची आवश्यकता असलेल्या प्रक्रियेद्वारे त्यांची निर्मिती करत आहेत.
आजकाल कलाकार वापरत असलेल्या नागस्वरमला परी नागस्वरम असे नाव देण्यात आले आहे आणि ते थिमिरीपेक्षा लांब आहे.
या वाद्याचे शरीर दंडगोलाकार आहे आणि तळाशी घंटा आकार घेते. नागस्वरमचे हे स्वरूप आवाज आणि स्वर प्रदान करते. या वाद्याची लांबी अडीच फूट आहे.
नरसिंहपेट्टाई नागस्वरमची उत्पादन प्रक्रिया
नरसिंहपेट्टाई नागस्वराम बहुतेक आचा किंवा हार्डविकिया बिनाटा वृक्ष वापरून तयार केले जातात. बहुतेक वेळा, जुन्या घरांच्या भागांतील लाकूड देखील कारागीर वापरतात. सुतारकामाच्या साधनांसह ड्रिलिंग मशिनचा उपयोग सण, विवाह, जत्रा इत्यादी विविध कार्यक्रमांमध्ये खेळल्या जाणार्या नागस्वरामांच्या निर्मितीसाठी कारागिरांकडून केला जातो.
LAMITIYE- 2022 संयुक्त लष्करी सराव
भारतीय लष्कर आणि सेशेल्स डिफेन्स फोर्सेस (SDF) 22 मार्च ते 31 मार्च 2022 या कालावधीत सेशेल्समधील सेशेल्स डिफेन्स अकादमी (SDA) येथे 9वा संयुक्त लष्करी सराव LAMITIYE-2022 आयोजित करत आहेत.
या सरावात भारतीय लष्कर आणि सेशेल्स डिफेन्स फोर्सेस (SDF), तसेच कंपनी मुख्यालय या दोन्हीकडून इन्फंट्री प्लाटूनचा सहभाग दिसेल.
अर्ध-शहरी वातावरणात प्रतिकूल शक्तींविरुद्ध विविध ऑपरेशन्स दरम्यान मिळालेले अनुभव शेअर करणे आणि संयुक्त ऑपरेशन्स करण्याची क्षमता वाढवणे हे या सरावाचे उद्दिष्ट आहे.
भारतीय लष्कराच्या तुकडीत २/३ गोरखा रायफल्स गट (पीरकंथी बटालियन) च्या तुकड्यांचा समावेश आहे.
2001 पासून, सेशेल्सने LAMITIYE व्यायामाचे आयोजन केले आहे जो द्विवार्षिक प्रशिक्षण व्यायाम आहे. सद्य जागतिक परिस्थिती आणि हिंद महासागर क्षेत्रातील वाढत्या सुरक्षा चिंतेच्या संदर्भात दोन्ही देशांसमोरील सुरक्षा आव्हानांच्या दृष्टीने सेशेल्ससोबत LAMITIYE हा सराव महत्त्वाचा आणि महत्त्वपूर्ण आहे.
हे पण वाचा :
- 10वी आणि 12वी पाससाठी नोकरीची सुवर्णसंधी; एअरपोर्ट ऑथोरिटी ऑफ इंडियामध्ये भरती
- कल्याण डोंबिवली महानगरपालिका अंतर्गत विविध पदांसाठी भरती
- नागपूर महानगरपालिकेत विविध पदांच्या 245 जागांसाठी भरती
- MPSC मार्फत ‘पोलीस उपनिरीक्षक’सह विविध पदांच्या 480 जागांवर भरती
- महाराष्ट्र राज्य वीज निर्मिती कंपनीत 800 जागांवर भरती