MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi  | 3 May 2022

नंद मुलचंदानी सीआयएचे पहिले मुख्य तंत्रज्ञान अधिकारी

MPSC Current Affairs
यूएस सेंट्रल इंटेलिजन्स एजन्सी (CIA) चे पहिले मुख्य तंत्रज्ञान अधिकारी म्हणून नियुक्त झालेले नंद मुलचंदानी हे पहिले भारतीय वंशाचे व्यक्ती आहेत. मुलचंदानी यांना सिलिकॉन व्हॅली तसेच यूएस डिपार्टमेंट ऑफ डिफेन्स (DoD) मध्ये २५ वर्षांपेक्षा जास्त अनुभव आहे.

नंद मुलचंदानी यांनी एका निवेदनात म्हटले आहे की या भूमिकेत सीआयएमध्ये सामील होण्याचा मला सन्मान वाटतो आणि एजन्सीच्या तंत्रज्ञानशास्त्रज्ञ आणि डोमेन तज्ञांच्या अतुलनीय टीमसोबत काम करण्यास उत्सुक आहे जे आधीच जागतिक दर्जाची बुद्धिमत्ता आणि क्षमता प्रदान करण्यासाठी एक व्यापक तंत्रज्ञान धोरण तयार करण्यात मदत करण्यासाठी उत्सुक आहे.

सीआयए अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाच्या नवकल्पनांचा फायदा घेत आहे आणि सीआयएचे ध्येय पुढे नेण्यासाठी भविष्यातील नवकल्पनांवर लक्ष ठेवत आहे याची खात्री करणे ही त्यांची भूमिका अनिवार्यपणे असेल.

सेंट्रल इंटेलिजन्स एजन्सी ही युनायटेड स्टेट्सच्या फेडरल सरकारची नागरी परदेशी गुप्तचर सेवा आहे.
जगभरातील राष्ट्रीय सुरक्षा माहिती गोळा करणे, प्रक्रिया करणे आणि त्याचे विश्लेषण करणे, मानवी बुद्धिमत्तेचा वापर करणे आणि गुप्त कृती करणे हे अधिकृतपणे कार्य करते.

सत्यजित रे चित्रपट महोत्सव

सत्यजित रे हे एक भारतीय चित्रपटसृष्टीतील दिग्गज आहेत ज्यांची 101 वी जयंती 2 मे रोजी साजरी केली जात आहे. ते त्यांच्या उल्लेखनीय कार्यासाठी ओळखले जातात आणि भारताने पाहिलेल्या सर्वोत्कृष्ट चित्रपट निर्मात्यांपैकी एक म्हणून ओळखले जाते. सत्यजित रे जयंती 2022 रोजी जीवन आणि कार्य साजरे करण्यासाठी, भारतीय चित्रपटाच्या राष्ट्रीय संग्रहालयाने विविध ठिकाणी तीन दिवसीय चित्रपट महोत्सव आयोजित केला आहे.

सत्यजित रे यांच्या जयंतीनिमित्त, भारत सरकारने त्यांच्या कलाकृती साजरी करण्यासाठी विविध कार्यक्रमांचे आयोजन केले आहे ज्यात ‘चारुलता’, ‘पाथेर पांचाली’ आणि ‘देवी’ या अभिजात गोष्टींचा समावेश आहे. लाइफटाइम अचिव्हमेंटसाठी ऑस्कर मिळवणारे सत्यजित रे हे पहिले भारतीय होते आणि त्यांना 1992 मध्ये मानद अकादमी पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.

सत्यजित रे चित्रपट महोत्सव 2 मे ते 4 मे या कालावधीत होणार आहे आणि तो राष्ट्रीय चित्रपट विकास महामंडळ, चित्रपट विभाग आणि भारतीय राष्ट्रीय चित्रपट अभिलेखागार आणि दूरदर्शन यांच्या संयुक्त विद्यमाने भारतीय चित्रपट संग्रहालयाद्वारे आयोजित केला जाईल.

सत्यजित रे चित्रपट महोत्सवाची सुरुवात रेड कार्पेटने होईल आणि 2 मे रोजी चित्रपट निर्माते श्याम बेनेगल यांच्या हस्ते रे यांच्या अर्ध-स्थायी गॅलरीचे उद्घाटन होईल. त्यानंतर ‘अपराजितो’ या सुरुवातीच्या चित्रपटाचे प्रदर्शन होईल. रे यांचा ‘पाथेर पांचाली’ हा महोत्सवाचा शेवटचा चित्रपट ४ मे रोजी होणार आहे.

महाराष्ट्र जीन बँक प्रकल्प’

महाराष्ट्र मंत्रिमंडळाने भारतातील अशा प्रकारचा पहिला प्रकल्प असलेल्या ‘महाराष्ट्र जीन बँक’ला मंजुरी दिली. सागरी विविधता, स्थानिक पिकांचे बियाणे आणि प्राणी विविधता यासह महाराष्ट्रातील अनुवांशिक संसाधनांचे संरक्षण करणे. पुढील पाच वर्षांत या सात फोकस क्षेत्रांवर 172.39 कोटी रुपये खर्च केले जातील.

‘महाराष्ट्र जीन बँक प्रकल्प’ सात थीमवर काम करेल:

सागरी जैवविविधता
स्थानिक पीक/बियाणे वाण
देशी गुरांच्या जाती
गोड्या पाण्यातील जैवविविधता
गवताळ प्रदेश, स्क्रबलँड आणि प्राणी चरणारी जमीन जैवविविधता
वनहक्काखालील क्षेत्रांसाठी संरक्षण आणि व्यवस्थापन योजना
वनक्षेत्रांचे पुनरुज्जीवन.

हा प्रकल्प महाराष्ट्र राज्य जैवविविधता मंडळ (MSBB) द्वारे अंमलात आणला जाईल आणि मुख्य सचिव आणि प्रधान सचिव (वने) यांच्या अधिपत्याखालील समित्या त्यावर देखरेख ठेवतील. दुर्मिळ आणि धोक्यात असलेल्या सागरी प्रजातींचे दस्तऐवजीकरण आणि संवर्धन करण्यासाठी MSBB नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ ओशनोग्राफी (NIO) गोवा सारख्या संस्थांशी समन्वय साधेल.

स्वदेशी ज्ञान संसाधनांचा वापर केला जाईल.
प्रजाती आणि स्थानिक समुदायांचे ज्ञान चांगले दस्तऐवजीकरण केले जाईल.
अनुवांशिक आणि आण्विक नमुने संरक्षित केले जातील आणि त्यांच्या प्रजननकर्त्यांना आधार दिला जाईल.
पीक जैवविविधता टिकवण्यासाठी सरकार जीनोम वाहकांना प्रोत्साहन देईल जे स्थानिक पीक जातींच्या बियांचे संरक्षण करतात आणि बियाणे बँक तयार करतात.

सेमीकॉन इंडिया कॉन्फरन्स-2022

हे उद्योग संघटनांच्या भागीदारीत इंडिया सेमीकंडक्टर मिशनने आयोजित केले होते.
ही थीम भारताच्या सेमीकंडक्टर इकोसिस्टमला उत्प्रेरित करत आहे.

सेमीकंडक्टर डिझाइन, उत्पादन आणि तंत्रज्ञान विकासासाठी भारताला जागतिक केंद्र बनवणे जे भारत सेमीकंडक्टर मिशनच्या दृष्टीला चालना देण्यासाठी मदत करेल.

इंडिया सेमीकंडक्टर मिशन (ISM) हा डिजिटल इंडिया कॉर्पोरेशनमधील एक स्वतंत्र व्यवसाय विभाग आहे ज्याला सेमीकंडक्टर इकोसिस्टम विकसित करण्यासाठी धोरणे तयार करण्यासाठी प्रशासकीय आणि आर्थिक स्वायत्तता आहे.

मार्च 2022 मध्ये केंद्रीय मंत्रिमंडळाने भारतातील सेमीकंडक्टर आणि डिस्प्ले मॅन्युफॅक्चरिंग इकोसिस्टमच्या विकासासाठी सेमिकॉन इंडिया कार्यक्रमाला मंजुरी दिली.

भारतामध्ये जगातील सर्वात वेगाने वाढणारी स्टार्ट-अप इकोसिस्टम आहे. भारताचा अर्धसंवाहकांचा वापर 2030 पर्यंत $110 अब्ज पार होण्याची अपेक्षा आहे.