केंद्रीय लोकसेवा आयोगाची नागरी सेवा परीक्षा (UPSC नागरी सेवा परीक्षा) ही सर्वात कठीण परीक्षा मानली जाते आणि विद्यार्थी अनेक वर्षांपासून त्याची तयारी करतात. मात्र, काही उमेदवार असे आहेत की, ज्यांना वेगवेगळ्या रणनीती आणि मेहनतीमुळे पहिल्याच प्रयत्नात यश मिळते. अशीच एक कहाणी आहे उत्तर प्रदेशातील प्रयागराज येथील रहिवासी असलेल्या अनन्या सिंगची, जिने अवघ्या एका वर्षाच्या तयारीने UPSC परीक्षा उत्तीर्ण केली आणि पहिल्याच प्रयत्नात ती IAS अधिकारी बनली.
10वी-12वी मध्ये जिल्हा टॉपर
अनन्या सिंह पहिल्यापासूनच अभ्यासात खूप हुशार होती आणि तिने सुरुवातीचे शिक्षण प्रयागराज येथील सेंट मेरी कॉन्व्हेंट स्कूलमधून केले. त्याला 10वीत 96 टक्के, तर 12वीत 98.25 टक्के गुण मिळाले होते. अनन्या दहावी आणि बारावी या दोन्ही वर्गात सीआयएससीई बोर्डातून जिल्हा टॉपर होती. 12वीनंतर अनन्याने दिल्लीच्या श्री राम कॉलेज ऑफ कॉमर्समधून इकॉनॉमिक्स ऑनर्समध्ये पदवी घेतली.
रोज ७-८ तास अभ्यास करायचे
अनन्या सिंगला लहानपणापासूनच आयएएस अधिकारी व्हायचे होते आणि त्यामुळे पदवीच्या शेवटच्या वर्षात तिने यूपीएससी परीक्षेची तयारी सुरू केली. सुरुवातीला अनन्या रोज ७-८ तास अभ्यास करायची, पण पाया मजबूत झाल्यावर तिने अभ्यासासाठी ६ तास ठरवले. एक वर्ष अनन्याने खूप मेहनत केली.
UPSC परीक्षेची तयारी कशी करावी
डीएनएच्या रिपोर्टनुसार, अनन्या सिंगने टाइम टेबल बनवून यूपीएससी परीक्षेची तयारी केली. त्याने सुरुवातीला पूर्व आणि मुख्य परीक्षेची एकत्रित तयारी केली. अनन्या म्हणते की, पूर्व आणि मुख्य परीक्षेपूर्वीचा काळ खूप कठीण असतो आणि या काळात तुम्ही खूप मेहनत केली पाहिजे. अनन्याने सांगितले की, तयारी सुरू करण्यासाठी तिने आधी पुस्तकांची यादी तयार केली आणि अभ्यासक्रमानुसार पुस्तके जमा केली. यासोबत गरजेनुसार हाताने नोट्स बनवा. नोट्सचे दोन फायदे होते, एक म्हणजे ते लहान आणि कुरकुरीत होते, ज्यामुळे ते तयार करण्यात आणि पुनरावृत्तीसाठी खूप उपयुक्त होते. यासोबतच नोट्स लिहिल्यामुळे उत्तरेही मनात नोंदवली गेली.
पहिल्याच प्रयत्नात यश
अनन्या सिंगने अवघ्या एक वर्षासाठी यूपीएससी सिव्हिल सर्व्हिस परीक्षेची तयारी केली आणि पहिल्याच प्रयत्नात तिला यश मिळाले. त्याने 2019 मध्ये अखिल भारतात 51 वा क्रमांक मिळवला आणि आयएएस होण्याचे स्वप्न पूर्ण केले. सध्या अनन्याची पोस्टिंग पश्चिम बंगालमध्ये आयएएस अधिकारी म्हणून आहे.
अनन्या सिंगचे कुटुंब
अनन्या सिंगचे वडील माजी जिल्हा न्यायाधीश आहेत आणि तिची आई अंजली सिंग IERT मध्ये वरिष्ठ लेक्चरर आहेत. त्यांचा मोठा भाऊ ऐश्वर्या प्रताप सिंग कानपूरमध्ये मुख्य मेट्रोपॉलिटन मॅजिस्ट्रेट म्हणून तैनात आहे. याशिवाय अनन्याची वहिनी ज्योत्स्नाही कानपूरमध्ये न्यायदंडाधिकारी आहे.
UPSC इच्छुकांना सल्ला
अनन्या सिंग UPSC परीक्षेची तयारी करणाऱ्या उमेदवारांना मागील वर्षाच्या पेपरमध्ये जाण्याचा आणि पुनरावृत्तीवर लक्ष केंद्रित करण्याचा सल्ला देते. ती म्हणते की तुम्ही जितके मागील वर्षाचे पेपर पाहू शकता तितके पाहिले पाहिजे, कारण कधीकधी काही विषयांमध्ये प्रश्नांची पुनरावृत्ती होते. यासोबतच ती म्हणते की, तुम्ही जे काही वाचले आहे त्याची उजळणी करणेही खूप महत्त्वाचे आहे. अनन्या म्हणते की परीक्षेची तयारी करताना पेपर वाचणे कधीही थांबवू नका आणि मुलाखतीपूर्वीही ते वाचत राहा, कारण त्याचा खूप फायदा होतो.