MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 14 March 2022
11 वा खेळ महाकुंभ
MPSC Current Affairs
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी अहमदाबाद येथील सरदार पटेल स्टेडियममध्ये 11 व्या खेल महाकुंभाचे उद्घाटन केले, या वार्षिक क्रीडा स्पर्धेचे गुजरात सरकारने येथे आयोजन केले होते.
2010 मध्ये खेळ महाकुंभ सुरू झाला होता ज्याने गुजरातमध्ये खेळांमध्ये क्रांती घडवून आणली आहे. 16 खेळ आणि 13 लाख सहभागी असलेल्या, खेल महाकुंभमध्ये आज 36 सामान्य खेळ आणि 26 पॅरा-स्पोर्ट्सचा समावेश आहे. 11व्या खेल महाकुंभसाठी 45 लाखांहून अधिक खेळाडूंनी नोंदणी केली आहे.
वयाची कोणतीही बंधने नसताना, एका महिन्याच्या कालावधीत विविध स्पर्धांमध्ये भाग घेणाऱ्या राज्यभरातील लोकांचा या कार्यक्रमात सहभाग होता. कबड्डी, खो-खो, टग ऑफ वॉर, योगासन, मल्लखांब यांसारख्या पारंपारिक खेळांचा आणि कलात्मक स्केटिंग, टेनिस आणि तलवारबाजी या आधुनिक खेळांचा हा अनोखा संगम आहे.
भारताच्या लक्ष्य सेनने जागतिक क्रमवारीत अव्वल स्थानावर असलेल्या व्हिक्टर एक्सेलसेनचा केला पराभव
भारताच्या लक्ष्य सेनने जागतिक क्रमवारीत अव्वल स्थानावर असलेल्या व्हिक्टर एक्सेलसनचा पराभव करत जर्मन ओपन २०२२ च्या अंतिम फेरीत प्रवेश केला.
जर्मन ओपन 2022 च्या अंतिम फेरीत लक्ष्य सेनचा सामना आता थायलंडच्या कुनलावुत विटिडसर्नशी होणार आहे.
भारताचा शटलर लक्ष्य सेन याने जागतिक क्रमवारीत अव्वल स्थानी असलेल्या व्हिक्टर ऍक्सलसेनचा जबरदस्त पुनरागमन करताना येथे वेस्टनर्जी स्पोर्टहॅले येथे जर्मन ओपन सुपर ३०० च्या अंतिम फेरीत प्रवेश केला. सेनने तिसर्‍या आणि अंतिम गेममध्ये अनपेक्षित पुनरागमन करत ऑलिम्पिक सुवर्णपदक विजेत्याला २१-१३, १२-२१, २२-२० असे नमवले.
लक्ष्य सेनचा व्हिक्टर एक्सेलसेनविरुद्धचा हा पहिलाच विजय होता. दोन्ही खेळाडू पाच वेळा आमनेसामने आले आहेत.
लक्ष्य सेन हे माजी जागतिक कनिष्ठ क्र. 1. तो सध्या जागतिक क्रमवारीत क्रमांकावर आहे. 12. त्याने अलीकडेच 2021 BWF वर्ल्ड चॅम्पियनशिपमध्ये कांस्यपदक जिंकले.
व्ही-डेमचा लोकशाही अहवाल 2022
स्वीडनच्या गोटेनबर्ग विद्यापीठातील व्ही-डेम संस्थेने लोकशाही अहवालाची नवीनतम आवृत्ती नुकतीच प्रसिद्ध केली. या अभ्यासाचे शीर्षक होते ‘लोकशाही अहवाल २०२२: स्वैराचार बदलणारा निसर्ग?’. अहवालात देशांचे लिबरल डेमोक्रॅटिक इंडेक्स (LDI) मधील गुणांच्या आधारे चार शासन प्रकारांमध्ये वर्गीकरण केले आहे: लिबरल डेमोक्रसी, इलेक्टोरल डेमोक्रसी, इलेक्टोरल ऑक्‍टोक्रसी आणि क्लोज्ड ऑटोक्रसी.
पहिले ५ देश:
स्वीडन
डेन्मार्क
नॉर्वे
कॉस्टा रिका
न्युझीलँड
हे भारताला 179 देशांपैकी LDI वर 93 व्या क्रमांकावर असलेली निवडणूक निरंकुशता म्हणून वर्गीकृत करते.
अहवालात म्हटले आहे की, भारत हा जगातील पहिल्या दहा ‘निकासी’ देशांपैकी एक आहे.
भारत हा देशाच्या निरंकुशीकरणाला चालना देणार्‍या बहुवचन विरोधी राजकीय पक्षाच्या व्यापक जागतिक प्रवृत्तीचा भाग आहे.
LDI मध्ये 93 व्या क्रमांकावर असलेला, भारताचा क्रमांक “खालील 50%” देशांमध्ये आहे.
इलेक्टोरल डेमोक्रसी इंडेक्समध्ये ते आणखी खाली घसरले आहे, 100 वर, आणि त्याहूनही कमी, डिलिबरेटिव्ह कंपोनंट इंडेक्समध्ये, 102 वर.
दक्षिण आशियामध्ये, LDI मध्ये भारत श्रीलंका (88), नेपाळ (71), आणि भूतान (65) आणि पाकिस्तान (117) च्या खाली आहे.
IRDAI चे अध्यक्ष म्हणून देबाशीष पांडा यांची नियुक्ती
देबाशिष पांडा यांची भारतीय विमा नियामक आणि विकास प्राधिकरण (IRDAI) चे अध्यक्ष म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे. ते माजी आर्थिक सेवा सचिव आहेत. सुभाष चंद्र खुंटिया यांचा कार्यकाळ पूर्ण झाल्यापासून मे 2021 पासून IRDAI चे अध्यक्षपद रिक्त होते. उत्तर प्रदेश केडरचे 1987 बॅचचे आयएएस अधिकारी पांडा, दोन वर्षांच्या कार्यकाळानंतर या वर्षी जानेवारीमध्ये वित्तीय सेवा सचिव म्हणून निवृत्त झाले.
मंत्रिमंडळाच्या नियुक्ती समितीने विमा नियामकाच्या अध्यक्षपदी पांडा यांच्या नियुक्तीला प्रारंभी कार्यभार स्वीकारल्यापासून तीन वर्षांच्या कालावधीसाठी मान्यता दिली आहे. सुभाष चंद्र खुंटिया यांनी गेल्या वर्षी मे मध्ये त्यांचा कार्यकाळ पूर्ण केल्यावर रिक्त जागा निर्माण झाल्यानंतर जवळपास 9 महिन्यांनी IRDAI चेअरमनची नियुक्ती झाली आहे.
हंगेरीच्या पहिल्या महिला राष्ट्राध्यक्ष
हंगेरीच्या संसदेने पंतप्रधान व्हिक्टर ऑर्बन यांचे जवळचे सहकारी कॅटालिन नोव्हाक यांची EU सदस्याच्या पहिल्या महिला अध्यक्ष म्हणून निवड केली आहे. नोव्हाक, ज्यांनी अलीकडेच कौटुंबिक धोरण मंत्री म्हणून काम केले होते, त्यांनी तिची निवडणूक महिलांसाठी विजय म्हणून चित्रित केली. ओर्बनच्या उजव्या विचारसरणीच्या फिडेझ पक्षाचे वर्चस्व असलेल्या संसदेत 137 विरुद्ध 51 मतांनी ती मुख्यतः औपचारिक भूमिकेसाठी निवडून आली होती, ती विरोधी आव्हानात्मक पीटर रोना, एक अर्थशास्त्रज्ञ यांच्यापुढे होती.
नोवाक हे ऑर्बनच्या शासक उजव्या विचारसरणीच्या फिडेझ पक्षाचे सह-संस्थापक जानोस एडरचे उत्तराधिकारी होतील, ज्यांनी 2012 पासून नोकरी सांभाळली आहे. एडरची मुदत 10 मे रोजी संपल्यानंतर ती पदभार स्वीकारेल.
