MPSC Current Affairs 17 February 2022
गुडुची(गिलोय) सुरक्षित कोणतेही विषारी प्रभाव निर्माण करत नाही
मीडियाच्या काही विभागांनी पुन्हा गिलॉय/गुडुचीचा यकृताच्या नुकसानीशी संबंध जोडला आहे. आयुष मंत्रालयाने पुनरुच्चार केला की गिलॉय/गुड्डुची (टिनोस्पोरा कॉर्डिफोलिया) सुरक्षित आहे आणि उपलब्ध डेटानुसार, गुडुची कोणताही विषारी प्रभाव निर्माण करत नाही.
तथापि, औषधाची सुरक्षितता ती कशी वापरली जाते यावर अवलंबून असते.
डोस हा एक महत्त्वाचा घटक आहे जो विशिष्ट औषधाची सुरक्षितता निर्धारित करतो.
एका अभ्यासात, गुडुची पावडरची कमी प्रमाण फ्रूट फ्लाय (ड्रोसोफिला मेलानोगास्टर) चे आयुष्य वाढवते. त्याच वेळी, उच्च प्रमाण माशांचे आयुष्य हळूहळू कमी होते. हे स्पष्टपणे सूचित करते की इच्छित प्रभाव मिळविण्यासाठी इष्टतम डोस राखला गेला पाहिजे.
यावरून असा निष्कर्ष काढला जातो की औषधी प्रभाव प्राप्त करण्यासाठी योग्य डॉक्टरांनी सांगितलेल्या योग्य डोसमध्ये औषधी वनस्पती वापरणे आवश्यक आहे.
विविध विकारांचा सामना करण्यासाठी गुडुचीचे औषधी उपयोग आणि त्याचा वापर अँटी-ऑक्सिडंट, अँटी-हायपरग्लायसेमिक, अँटी-हायपरलिपिडेमिक, हेपॅटोप्रोटेक्टिव्ह, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी संरक्षणात्मक, न्यूरोप्रोटेक्टिव्ह, ऑस्टियोप्रोटेक्टिव्ह, रेडिओप्रोटेक्टिव्ह, अँटी-चिंता, अॅडॅप्टोजेनिक, अँटी-फ्लायसेमिक, अँटी-फ्लेमिमेटरी, अँटी-फ्लॅन्जेमिक , अतिसारविरोधी, अँटी-अल्सर, अँटी-मायक्रोबियल आणि अँटी-कॅन्सर चांगल्या प्रकारे स्थापित केले गेले आहेत.
जल जीवन मिशनने 9 कोटी ग्रामीण घरांना नळाचे पाणी पुरविण्याचा टप्पा गाठला
2024 पर्यंत प्रत्येक ग्रामीण कुटुंबाला नळाने पाणीपुरवठा करण्याचा सरकारचा संकल्प जल जीवन मिशन पूर्ण करण्याच्या मार्गावर.
देशातील ९८ जिल्हे आणि १.३६ लाख गावे ‘हर घर जल’ आहेत.
गोवा, हरियाणा, तेलंगणा, अंदमान आणि निकोबार बेटे, पुडुचेरी, दादर आणि नगर हवेली आणि दमण आणि दीवमध्ये, प्रत्येक ग्रामीण कुटुंबाला नळाने पाणीपुरवठा होतो.
घोषणा: 15th ऑगस्ट 2019
जल जीवन मिशनचे ब्रीदवाक्य: ‘no one is left out’
पूर्वीच्या पाणी पुरवठा कार्यक्रमांच्या बदल्यात, जल जीवन मिशन फक्त पाणी पुरवठा पायाभूत सुविधा निर्माण न करता पाणी सेवा वितरणावर लक्ष केंद्रित करते.
जल जीवन मिशन अंतर्गत, गुणवत्ता प्रभावित गावे, आकांक्षी जिल्हे(117 Aspirational Districts), SC/ST बहुसंख्य गावे, पाण्याचे दुर्भिक्ष्य असलेले क्षेत्र आणि संसद आदर्श ग्राम योजना (SAGY) गावांना नळ पाणीपुरवठा करण्यासाठी प्राधान्य दिले जाते.
जल जीवन मिशन हा एक ‘बॉटम अप’ दृष्टीकोन आहे जिथे समुदाय नियोजनापासून अंमलबजावणी, व्यवस्थापन, ऑपरेशन आणि देखभाल यापर्यंत महत्त्वाची भूमिका बजावते.
हे साध्य करण्यासाठी ग्राम पाणी आणि स्वच्छता समिती (VWSC)/पाणी समितीची (Village Water and Sanitation Committee) स्थापना आणि बळकटीकरण करण्यात येत आहे; गाव कृती आराखडा सामुदायिक सहभागातून विकसित केला जातो; अंमलबजावणी समर्थन एजन्सी(Implementation support Committee) (ISAs) कार्यक्रमाच्या अंमलबजावणीमध्ये गावातील समुदायांना मदत करण्यासाठी आणि लोकांमध्ये जागरूकता निर्माण करण्यासाठी गुंतलेली आहेत.
सौभाग्य योजना: राजस्थान अव्वल
सौभाग्य योजनेंतर्गत, राजस्थानमध्ये सौर-आधारित स्वतंत्र प्रणालीद्वारे 1,23,682 घरांचे विद्युतीकरण करण्यात आले, त्यानंतर छत्तीसगड (65,373), उत्तर प्रदेश (53,234), आसाम (50,754), बिहार (39,100,354), महाराष्ट्र (39,100,353), ओडिशा (13,735), मध्य प्रदेश (12,651).
सौभाग्य योजनेंतर्गत, राजस्थानमध्ये सौर-आधारित स्टँडअलोन प्रणालीद्वारे सर्वाधिक घरांचे विद्युतीकरण केले जाते. हिमाचल प्रदेश आणि सिक्कीम या डोंगराळ राज्यांमध्ये आणि केंद्रशासित प्रदेश जम्मू आणि काश्मीरमध्ये या उपक्रमांतर्गत लाभार्थी शून्य होते. सौभाग्य योजनेंतर्गत, गेल्या वर्षी 31 मार्चपर्यंत 2.817 कोटी कुटुंबांचे विद्युतीकरण करण्यात आले, ज्यात 4.16 लाख सौर-आधारित स्टँडअलोन सिस्टीमद्वारे होते.
9व्या यूएस ग्रीन बिल्डिंग कौन्सिलमध्ये भारत तिसऱ्या क्रमांकावर
यूएस ग्रीन बिल्डिंग कौन्सिल (USGBC) ने 2021 मध्ये लीडरशिप इन एनर्जी अँड एन्व्हायर्नमेंटल डिझाईन (LEED) साठी युनायटेड स्टेट्स (यूएस) बाहेरील टॉप 10 देशांची 9वी वार्षिक रँकिंग जारी केली आहे ज्यामध्ये भारत 146 प्रकल्पांसह 3 व्या क्रमांकावर आहे. 2021 मध्ये प्रमाणित केलेल्या 1,077 LEED प्रकल्पांसह चीनने अव्वल स्थान पटकावले आहे, त्यानंतर कॅनडा 205 प्रकल्पांसह दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. रँकिंग यूएस बाहेरील देश आणि प्रदेश हायलाइट करते जे निरोगी, टिकाऊ आणि लवचिक इमारत डिझाइन, बांधकाम आणि ऑपरेशनमध्ये चांगले काम करत आहेत.
2021 मध्ये भारतामध्ये आणखी 146 LEED परवानाकृत इमारती आणि मोकळ्या जागांचे घर बनले आहे, ते 2,818,436.08 ग्रॉस स्क्वेअर मीटर (GSM) क्षेत्राचे प्रतिनिधित्व करते.
हे 2020 पासून भारतातील LEED परवानाकृत क्षेत्रामध्ये जवळपास 10% वाढ दर्शवते आणि चालू असलेल्या महामारीच्या काळातही भारतातील LEED अंतर्गत एकूण 1,649 इमारती असून एकूण 46.2 दशलक्ष एकूण चौरस मीटर आहेत.
बिल गेट्स यांचे ‘हाऊ टू प्रिव्हेंट द नेक्स्ट पॅन्डेमिक’ पुस्तक
बिल गेट्स यांनी लिहिलेले ‘हाऊ टू प्रिव्हेंट द नेक्स्ट पॅन्डेमिक’ हे पुस्तक या वर्षी मे २०२२ मध्ये प्रकाशित होणार आहे. या पुस्तकात बिल गेट्स यांनी विशिष्ट पावले लिहिली आहेत जी भविष्यातील साथीच्या आजारांना थांबवू शकतात परंतु, या प्रक्रियेत चांगले आरोग्य प्रदान करतात.
त्यांचे शेवटचे पुस्तक, “हाऊ टू अँव्हॉड अ क्लायमेट डिझास्टर: द सोल्युशन्स वी हॅव अँड द ब्रेकथ्रूस वी नीड”, फेब्रुवारी 2021 मध्ये प्रसिद्ध झाले.
मार्क झकरबर्गनं केल कंपनीचं ब्रीदवाक्यह बदल
आता मेटाचं नवीन ब्रीदवाक्य ‘मेटा, मेटामेट्स अँड मी’ असं असेल.
कर्मचाऱ्यांच्या नव्या नावासंदर्भात मार्क झकरबर्गनं माहिती दिली आहे. ज्या प्रकारे गुगल आपल्या कर्मचाऱ्यांना गुगलर्स म्हणतं, मायक्रोसॉफ्ट आपल्या कर्मचाऱ्यांना मायक्रोसॉफ्टीज म्हणतं तसंच आता मेटाच्या कर्मचाऱ्यांना ‘मेटामेट्स’ म्हटलं जाईल, असं मार्क झकरबर्गनं जाहीर केलं आहे.