MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 25 June 2022
14 वी BRICS परिषद
MPSC Current Affairs
पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी 23-24 जून 2022 रोजी चीनचे राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांच्या अध्यक्षतेखाली आयोजित 14 व्या ब्रिक्स शिखर परिषदेत भारताच्या सहभागाचे नेतृत्व आभासी स्वरूपात केले. ब्राझीलचे राष्ट्राध्यक्ष जैर बोलसोनारो, रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष वाल्दिमीर पुतिन आणि दक्षिण आफ्रिकेचे अध्यक्ष सिरिल रामाफोसा यांनीही (२३ जून) समिटमध्ये भाग घेतला. जागतिक विकासावरील उच्चस्तरीय संवाद, नॉन-ब्रिक्स प्रतिबद्धता विभाग, 24 जून रोजी आयोजित करण्यात आला होता.
पंतप्रधानांनी BRICS ओळख मजबूत करण्यासाठी आणि BRICS दस्तऐवज, BRICS रेल्वे संशोधन नेटवर्क आणि एमएसएमई दरम्यान सहकार्य मजबूत करण्यासाठी ऑनलाइन डेटाबेस स्थापन करण्याचे आवाहन केले. ब्रिक्स देशांमधील स्टार्टअप्समधील संबंध मजबूत करण्यासाठी भारत यावर्षी ब्रिक्स स्टार्टअप कार्यक्रमाचे आयोजन करणार आहे.
शिखर परिषदेच्या समारोपाच्या वेळी, BRICS नेत्यांनी ‘बीजिंग घोषणा’ (Beijing Declaration) स्वीकारली.
भारताचे नवीन इंटेलिजन्स ब्युरो चीफ
तपन डेका यांची इंटेलिजन्स ब्युरोचे नवे प्रमुख म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे. नवीन IB प्रमुख म्हणून तापक डेका यांच्या नियुक्तीला मंत्रिमंडळाच्या नियुक्ती समितीने मान्यता दिली. डेका हे हिमाचल प्रदेश केडरचे 1988 चे IPS अधिकारी आहेत जे 30 जूनपासून दोन वर्षांच्या कार्यकाळासाठी IB प्रमुख पद स्वीकारतील.
नवीन IB प्रमुख म्हणून तपन डेका यांच्या नियुक्तीसोबतच RAW प्रमुख सामंत गोयल यांना एक वर्षाची मुदतवाढ देण्यात आली आहे. यापूर्वी 23 जून 2022 रोजी भारत सरकारने दिनकर गुप्ता यांची राष्ट्रीय तपास संस्थेचे (NIA) महासंचालक म्हणून नियुक्ती केली होती.
तपन डेका हे सध्या इंटेलिजन्स ब्युरोच्या ऑपरेशन्स डेस्कचे प्रमुख आहेत आणि गेल्या दोन दशकांपासून ते दहशतवादी आणि धार्मिक कट्टरता यांचा मागोवा घेत आहेत.
इंटेलिजन्स ब्युरोच्या प्रमुखपदी तपन डेका यांची नियुक्ती करून, केंद्र सरकारने इंटेलिजन्स ब्युरोमध्ये अधिकाधिक ताकद वाढवण्याच्या उद्देशाने इंटेलिजन्स ब्युरोमधील चार वरिष्ठांपेक्षा अधिकाऱ्याला प्राधान्य दिले आहे.
VL-SRSAM उपग्रह चाचणी
संरक्षण संशोधन आणि विकास संघटना (DRDO) ने 24 जून 2022 रोजी घोषित केले की, भारताने ओडिशातील चांदीपूरच्या किनार्‍याजवळ भारतीय नौदल जहाज (INS) वरून उभ्या प्रक्षेपित केलेल्या शॉर्ट रेंज सरफेस टू एअर मिसाइल (VL-SARAM) ची यशस्वी चाचणी केली आहे.
व्हीएल-एसआरएसएएम चाचणी-फायरबद्दल माहिती देताना, डीआरडीओने सांगितले की क्षेपणास्त्राचे प्रक्षेपण विमानाची नक्कल करणाऱ्या हाय-स्पीड एरियल लक्ष्याविरुद्ध करण्यात आले होते, जे यशस्वीरित्या व्यस्त होते. VL-SRSAM च्या यशस्वी उड्डाण चाचणीबद्दल केंद्रीय संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांनी देखील DRDO आणि भारतीय नौदलाचे अभिनंदन केले.
व्हीएल-एसआरएसएएम ही एक जहाजातून चालणारी शस्त्र प्रणाली आहे जी समुद्रातील स्किमिंग लक्ष्यांसह जवळच्या श्रेणीतील विविध हवाई धोक्यांना तटस्थ करण्यासाठी आहे.
राष्ट्रीय एमएसएमई पुरस्कार 2022
सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग (MSMEs) विभाग, ओडिशा सरकारला MSME क्षेत्राच्या संवर्धन आणि विकासामध्ये उत्कृष्ट योगदानासाठी राज्य/केंद्रशासित प्रदेशांना राष्ट्रीय MSME पुरस्कार 2022 या श्रेणीतील प्रथम पुरस्कार प्रदान करण्यात आला आहे. एमएसएमईच्या विकासासाठी घेतलेल्या विविध विकासात्मक उपक्रमांमुळे राज्याने हा पुरस्कार पटकावला आहे.
भारत सरकारने राष्ट्रीय एमएसएमई पुरस्कार 2022 आणला ज्यामध्ये उत्पादन उद्योजकता (12 पुरस्कार), सेवा उद्योजकता (09 पुरस्कार), विशेष श्रेणीतील उपक्रम (14 पुरस्कार) आणि MSMEs (09 पुरस्कार) यांना संस्थात्मक समर्थन यासह एकूण 44 श्रेणींचा समावेश आहे. विजेत्यांच्या निवडीसाठी या श्रेणींमधील अर्जाचे भारत सरकार स्तरावरील निवड समितीद्वारे मूल्यमापन करण्यात आले.
सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग मंत्रालय हे सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योगांशी संबंधित नियम आणि कायदे तयार करण्यासाठी आणि प्रशासनासाठी एक सर्वोच्च कार्यकारी संस्था आहे. एमएसएमईचे विद्यमान मंत्री श्री नारायण राणे आहेत.
‘व्हिवाटेक 2020’ परिषद
युरोपमधील सर्वात मोठी स्टार्टअप परिषद, “Vivatech 2020” ने भारताला “कंट्री ऑफ द इयर” म्हणून मान्यता दिली आहे. Vivatech 2020 मध्ये भारताला “कंट्री ऑफ द इयर” असे नाव मिळणे हा एक मोठा सन्मान आहे. हे भारतीय स्टार्टअप्सच्या जगभरातील योगदानामुळे आहे. ही भारतीय स्टार्टअपची ओळख आहे.
रेल्वे, दळणवळण, इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्री, अश्विनी वैष्णव यांनी पॅरिस, फ्रान्स येथे भरलेल्या Vivatech 2020 या तंत्रज्ञान प्रदर्शनात भारत पॅव्हेलियनचे उद्घाटन केले. Vivatech 2022 मध्ये भारतातील सुमारे 65 स्टार्ट-अप सरकारी सहाय्याने सहभागी होत आहेत.
भारतीय स्टार्ट-अप इकोसिस्टम खूप वेगाने विकसित होत आहे. हे जलद गतीने नवनिर्मिती करत आहे आणि आता आमच्याकडे 100 पेक्षा जास्त युनिकॉर्न आहेत जे भारतीय परिसंस्थेचे प्रमाण आणि ओळख दर्शवतात. अब्जावधी स्मार्टफोन, अब्जावधी अधिक डिजिटल ओळख असलेली अब्जावधी बँक खाती यांचे संयोजन भारतातील तंत्रज्ञानाच्या विकासासाठी नवीन प्रकरणे तयार करण्यास सक्षम करण्यात मदत करतात.
2023 मध्ये जम्मू आणि काश्मीर G-20 बैठकांचे आयोजन करणार
जगातील प्रमुख अर्थव्यवस्थांचा प्रभावशाली गट असलेल्या G20 च्या 2023 च्या बैठकांचे यजमानपद जम्मू आणि काश्मीरमध्ये असेल. केंद्रशासित प्रदेशात होणाऱ्या G20 बैठकांच्या एकूण समन्वयासाठी J&K सरकारने पाच सदस्यीय उच्चस्तरीय समिती स्थापन केली आहे. वाणिज्य आणि उद्योग मंत्री पीयूष गोयल यांची सप्टेंबर 2021 मध्ये G20 साठी भारताचे शेर्पा म्हणून नियुक्ती करण्यात आली. परराष्ट्र मंत्रालयाच्या मते, भारत 1 डिसेंबर 2022 पासून G-20 अध्यक्षपद भूषवेल आणि 2023 मध्ये G20 नेत्यांची पहिली परिषद आयोजित करेल .
G20 शिखर परिषदेत भारताचे प्रतिनिधित्व 2014 पासून पंतप्रधान मोदी करत आहेत. G20 देशांमध्ये अर्जेंटिना, ऑस्ट्रेलिया, ब्राझील, कॅनडा, चीन, जर्मनी, फ्रान्स, भारत, इंडोनेशिया, इटली, जपान, मेक्सिको, रशिया, सौदी अरेबिया, दक्षिण आफ्रिका , दक्षिण कोरिया, तुर्की, युनायटेड स्टेट्स आणि युनायटेड किंगडम यांचा समावेश आहे.
