MPSC Current Affairs | Chalu Ghadamodi | 11 May 2022
खादीचे पहिले सेंटर ऑफ एक्सलन्स
MPSC Current Affairs
हाताने विणलेले खादी फॅब्रिक हे महात्मा गांधींच्या आदेशानुसार लोकांना एकत्रित करण्याचे आणि त्यांना एकत्र करण्याचे एक साधन बनले आहे. हजारो लोकांनी खादी फॅब्रिक तयार करण्यासाठी आणि स्वतःला आरामदायक खादी परिधान करण्यासाठी समूह तयार केले. 1957 पासून खादी ग्राम आणि उद्योग आयोग (KVIC) द्वारे प्रमाणित केलेल्या संस्थांमध्ये अशा अनेक समूहांचे औपचारिक रूपांतर झाले. या खादी संस्था खादीच्या वारशाच्या संरक्षक आहेत.
खादीसह नवीन ठिकाणी प्रवास करण्याच्या इच्छेने, खादी संस्थांना सक्षम करण्यासाठी MSME मंत्रालयाने खादी ग्राम आणि उद्योग आयोगासाठी प्रयोग, नवकल्पना आणि डिझाइनसाठी केंद्राची कल्पना केली आहे. पिढ्यानपिढ्या लोकांना आकर्षित करणारे पोशाख, घर आणि फॅशन अॅक्सेसरीज डिझाइन करण्याची केंद्राची इच्छा आहे. खादीसाठी सेंटर ऑफ एक्सलन्सने खादीला एक सार्वत्रिक, उत्कृष्ट आणि मूल्यवर्धित ब्रँड बनवण्याची तयारी केली आहे.
केंद्रीय सूक्ष्म लघु आणि मध्यम उद्योग मंत्री श्री नारायण राणे 11 मे 2022 रोजी नवी दिल्ली येथे खादीसाठीच्या पहिल्या सेंटर ऑफ एक्सलन्सचे उद्घाटन करतील.
खादीसाठी केंद्राची स्थापना नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ फॅशन टेक्नॉलॉजी येथे दिल्लीतील केंद्र म्हणून करण्यात आली आहे आणि बंगळुरू, गांधीनगर, कोलकाता आणि शिलॉंग येथे उप केंद्र आहे. सर्व पिढीतील लोकांसाठी पोशाख, गृह फर्निशिंग आणि अॅक्सेसरीज डिझाइन करणे आणि गुणवत्ता, डिझाइन आणि व्यापाराच्या जागतिक मानकांच्या बेंचमार्क डिझाइन प्रक्रिया तयार करणे हे उद्दिष्ट आहे.
युनायटेड नेशन्स कन्व्हेन्शन ऑन कॉम्बेटिंग डेजर्टिफिकेशन UNCCD
केंद्रीय पर्यावरण, वने आणि हवामान बदल मंत्री श्री भूपेंद्र यादव यांच्या नेतृत्वाखालील भारतीय शिष्टमंडळ 9 ते 20 मे २०२२ तारखेदरम्यान संयुक्त राष्ट्र संघाच्या वाळवंटीकरणाशी लढा देण्यासाठी (UNCCD COP15) परिषदेच्या 15 व्या बैठकीत सहभागी होण्यासाठी अबिडजान, कोटे डी आयव्होअर येथे पोहोचले आहे.
भारताने 2 ते 13 सप्टेंबर 2019 या कालावधीत वाळवंटीकरणाशी लढा देण्यासाठी संयुक्त राष्ट्रांच्या परिषदेच्या पक्षांच्या परिषदेचे चौदावे सत्र नवी दिल्ली येथे आयोजित केले होते आणि ते सध्याचे अध्यक्ष आहेत.
COP 14 मध्ये, पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी घोषणा केली की “भारत आता आणि 2030 च्या दरम्यान एकवीस दशलक्ष हेक्‍टरवरून 26 दशलक्ष हेक्‍टरपर्यंत जमिनीच्या ऱ्हास स्थितीतून पुनर्संचयित करण्याची आपली महत्त्वाकांक्षा वाढवेल”. कोविड-साथीचा रोग असूनही, भारताने आपल्या राष्ट्रपतीपदाच्या काळात भूमीचा ऱ्हास थांबवण्याच्या आणि पूर्ववत करण्याच्या जागतिक उद्दिष्टाकडे राष्ट्रांना एकत्र आणण्यात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.
वाळवंटीकरण, जमिनीचा ऱ्हास आणि दुष्काळ यावर 14 जून 2021 रोजी आयोजित संयुक्त राष्ट्र महासभेच्या उच्चस्तरीय संवादाला भारताचे पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी संबोधित केले ज्यामध्ये त्यांनी जमिनीच्या ऱ्हासाचा सामना करण्यासाठी भारताने घेतलेल्या यशोगाथा आणि पुढाकारांवर प्रकाश टाकला.
भारताच्या अध्यक्षपदाच्या काळात आणखी एका महत्त्वपूर्ण घडामोडीमध्ये, G-20 नेत्यांनी जमिनीच्या ऱ्हासाशी लढा देण्याचे आणि नवीन कार्बन सिंक तयार करण्याचे महत्त्व ओळखून, एकत्रितपणे 1 ट्रिलियन झाडे लावण्याचे महत्त्वाकांक्षी उद्दिष्ट ठेवले आणि या जागतिक उद्दिष्टापर्यंत पोहोचण्यासाठी इतर देशांना G20 सोबत सामील होण्याचे आवाहन केले.
9 ते 20 मे 2022 या कालावधीत अबिडजान, कोट डी’आयव्होर येथे संयुक्त राष्ट्र संघाच्या कन्व्हेन्शन टू कॉम्बॅट डेजर्टिफिकेशन (UNCCD) च्या कॉन्फरन्स ऑफ द पार्टीज (COP15) चे पंधरावे सत्र, सरकार, खाजगी क्षेत्र, नागरी क्षेत्रातील नेते एकत्र आणतील. भविष्यातील जमिनीच्या शाश्वत व्यवस्थापनामध्ये प्रगती करण्यासाठी जगभरातील समाज आणि इतर प्रमुख भागधारक आणि जमीन आणि इतर महत्त्वाच्या स्थिरता समस्यांमधील दुवे शोधतील.
दुष्काळ, जमीन पुनर्संचयित करणे आणि संबंधित सक्षमक जसे की जमिनीचे हक्क, लैंगिक समानता आणि युवकांचे सक्षमीकरण हे परिषदेच्या अजेंड्यातील प्रमुख बाबी आहेत. UNCCD च्या 197 पक्षांद्वारे घेतलेल्या निर्णयांद्वारे, COP15 ने भविष्यात-प्रूफिंग जमिनीच्या वापरावर जोरदार लक्ष केंद्रित करून, जमीन पुनर्संचयित करण्यासाठी आणि दुष्काळाच्या लवचिकतेसाठी शाश्वत उपायांना गॅल्वनाइझ करणे अपेक्षित आहे.
पंडित शिवकुमार शर्मा यांचे ८४ व्या वर्षी निधन
पंडित शिवकुमार शर्मा, एक महान संतूर वादक यांचे 10 मे 2022 रोजी वयाच्या 84 व्या वर्षी निधन झाले. शिवकुमार शर्मा गेल्या काही महिन्यांपासून किडनीशी संबंधित समस्यांनी त्रस्त होते आणि ते डायलिसिसवर होते. मुंबईत हृदयविकाराच्या झटक्याने त्यांचे निधन झाले.
संतूरवादक शिवकुमार शर्मा यांचा जन्म जम्मूमध्ये झाला आणि त्यांनी वयाच्या १३ व्या वर्षी संतूर शिकायला सुरुवात केली. शिवकुमार यांची पहिली सार्वजनिक कामगिरी 1955 मध्ये मुंबईत झाली आणि नंतर संतूरला सर्वसामान्यांमध्ये लोकप्रिय करण्याचे श्रेय त्यांना देण्यात आले.
पंडित शिव कुमार शर्मा यांनी 1967 मध्ये बासरीवादक हरिप्रसाद चौरसिया आणि गिटारवादक ब्रिजभूषण काबरा यांच्यासोबत सहयोग केला आणि त्यांनी मिळून ‘कॉल ऑफ द व्हॅली’ हा प्रशंसनीय संकल्पना अल्बम तयार केला.
1986 संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार
1991 पद्मश्री
2001 पद्मविभूषण
पुलित्झर पारितोषिक 2022
पत्रकारिता, नाटक, पुस्तके आणि संगीतातील पुलित्झर पारितोषिक 2022 च्या विजेत्यांची घोषणा 9 मे रोजी करण्यात आली. पुलित्झर पारितोषिक 2022 च्या विजेत्यांच्या यादीत द वॉशिंग्टन पोस्ट, भारतीय अदनान अबिदी, अमित दवे, इर्शाद मट्टो आणि रॉयटर्सचे दिवंगत दानिश सिद्दीकी यांचा समावेश आहे. . युक्रेनमधील पत्रकारांना 2022 पुलित्झर पारितोषिक विशेष प्रशस्तिपत्र देऊन देखील ओळखले गेले.
रॉयटर्सचे छायाचित्रकार दानिश सिद्दीकी यांना अमित दवे, सना इर्शाद मट्टू आणि अदनान अबिदी यांच्यासमवेत त्यांच्या भारतातील कोविडच्या टोलच्या प्रतिमांसाठी मरणोत्तर पुलित्झर पुरस्कार 2022 प्रदान करण्यात आला. 2021 मध्ये अफगाण स्पेशल फोर्स आणि तालिबान बंडखोर यांच्यातील चकमक कव्हर करताना सिद्दीकी मारला गेला.
अविनाश साबळेने 30 वर्षे जुना 5000 मीटरचा विक्रम मोडला
भारताच्या अविनाश साबळेने 5000 मीटरमध्ये बहादूर प्रसादचा 30 वर्ष जुना विक्रम मोडीत काढला, यूएसए येथील सॅन जुआन कॅपिस्ट्रानो येथे साऊंड रनिंग ट्रॅक मीटमध्ये 13:25.65 च्या वेळेसह नवीन राष्ट्रीय विक्रम प्रस्थापित केला. महाराष्ट्राच्या 27 वर्षीय तरुणाने 1992 मध्ये बहादूर प्रसादचा 13:29.70 चा जुना विक्रम मोडला.
अॅथलेटिक्समध्ये साबळेची वाढ विलक्षण आहे. सुमारे सात वर्षांपूर्वी ते सियाचीनमध्ये लष्करात हवालदार म्हणून तैनात होते. कडाक्याच्या थंडीतून, त्याला राजस्थानमधील पाकिस्तान सीमेजवळील लालगढ जट्टन या वाळवंटातील एका छोट्या छावणीत हलवण्यात आले. शाळेत जाण्यासाठी आणि परत जाण्यासाठी 12 किलोमीटर चाललेल्या या मुलाला लष्कराने आयोजित केलेल्या क्रॉस-कंट्री शर्यतीसाठी प्रशिक्षण गटात सामील होण्यासाठी निवडल्यावर त्याला भाग्यवान ब्रेक मिळाल.
मियामी ग्रँड प्रिक्स २०२२
F1 वर्ल्ड चॅम्पियन मॅक्स व्हर्स्टॅपेनने फेरारीचा प्रतिस्पर्धी चार्ल्स लेक्लेर्कचा पराभव करून रेड बुलसाठी उद्घाटन मियामी ग्रांप्री जिंकली आहे. Leclerc (फेरारी) द्वितीय स्थानावर आणि स्पॅनिश संघ सहकारी कार्लोस सैन्झ (फेरारी) मियामी ग्रांप्री 2022 मध्ये तिसरे स्थान मिळवले. विजयाने चॅम्पियनशिपमध्ये लेक्लेर्कची वर्स्टॅपेनवरील आघाडी 19 गुणांवर कमी केली, तर मोनेगास्कचा फेरारी संघ सहकारी कार्लोस सेन्झने पोडियम पूर्ण केले.
